Als er een groot en ingewikkeld project moet worden uitgevoerd, met ingrijpende consequenties voor de betrokkenen, komt het aan op de kwaliteit van de projectleider. Cultureel-antropoloog Alfons van Marrewijk heeft daar veel ervaring mee. Zijn conclusie: inlevingsvermogen is de cruciale factor.
Van Marrewijk werkte onder andere mee aan het ontwerpen en implementeren van een nieuw radionetwerk voor de landelijke politie. Het verhaal over alles wat daarbij misging kwam uitgebreid en herhaaldelijk in de media. Maar over de grote faalfactor kwamen we niets te weten: de enorme verschillen in beleving van het project door de diverse betrokken partijen.Hoewel het systeem uitgebreid was getest en goed bevonden, bleven de agenten die ermee moesten werken klagen over kapotte mobilofoons en portofoons en de gevaarlijke situaties die daar het gevolg van waren. Volgens Van Marrewijk was de achterliggende klacht een heel andere: de agenten voelden zich aangetast in hun vrijheid en ervoeren het nieuwe systeem als een soort Big Brother die constant over hun schouder meekeek of ze hun werk wel goed deden. De frustratie daarover was zo groot dat apparatuur bewust werd gesaboteerd.
Betekenisvol verhaal
Om dit soort debacles te voorkomen moet de projectleiding minder eenzijdig focussen op de technische kant (het instrumentarium), en in plaats daarvan in de huid van de uiteindelijke gebruiker kruipen en kijken hoe deze tegen het project aankijkt. Van Marrewijk noemt dit het ‘narratief’: het onderliggende, betekenisvolle verhaal dat de rode draad vormt van een project. Als dit onderliggende verhaal genegeerd wordt kun je de mislukking van het project al incalculeren.
Overigens: in veel gevallen is één projectleider te weinig. In de verschillende fasen van een omvangrijk en complex project zijn vaak verschillende leiders met verschillende competenties nodig. In het begin wellicht een innovatief en visionair ingesteld persoon die zijn bevlogenheid voor het project kan overbrengen, in een latere fase een leider die weet hoe hij de mensen kan inspireren die de concrete uitvoering van het project tot een goed einde moeten brengen.
(Bron: Roel Riepma en Alfons van Marrewijk in IPMA Projectie Magazine)