Wat brengen ex-legerofficieren aan competenties mee die hen zo geschikt maken voor het HR-vak?
Nico Buijs, Managing Partner bij BBKwadraat, kent de militaire wereld van binnenuit. Hij leidde bij het Ministerie van Defensie diverse grootschalige HR-projecten; voor alle legeronderdelen en specifiek de Koninklijke Marechaussee. ‘Ex-legerofficieren zijn een voorbeeld voor HR’, vindt Buijs. ‘Ze beschikken over competenties die goed passen bij het HR-vak zoals zich dat nu ontwikkelt.’ Aan de hand van 5 competenties laat hij zien wat HR kan leren van militairen.
1. Resultaat- en doelgerichtheid
‘Mijn beeld van het leger was dat het in die omgeving wel erg bureaucratisch zou zijn; een ambtelijke cultuur met mannetjes die zichzelf geweldig vinden. Toen ik daar eenmaal ging werken, kreeg ik iets heel anders te zien. Ik vond de militaire wereld op sommige punten eigenlijk sterker dan het bedrijfsleven. De stereotype-ambtenaar is er namelijk niet te vinden. De mensen beginnen vroeg met werken en stoppen laat. Ze zijn heel erg resultaat- en doelgericht, ze hebben een taak en die vervullen ze. Als ze daarvoor ’s nachts of in het weekend door moeten werken, hoor je ze niet klagen. Ze zorgen dat ze de opdracht vervullen en de afspraak die je met ze gemaakt hebt nakomen. Militairen vragen eerst: wat verwacht je precies, wanneer moet het klaar zijn, hoe moet het eruit zien? En vervolgens gaan ze slagvaardig te werk. Dat was voor mij wel een openbaring en verfrissend.’
2. Gericht op teamwork
‘Wat ik bijzonder vond aan het werken binnen het militaire apparaat was het gevoel dat ik er niet alleen voor stond. Militairen gaan niet uitsluitend voor hun eigen gewin. Ik gaf bij het Ministerie van Defensie leiding aan een grote afdeling, maar ik had niet het idee dat ik de enige was die het goed of fout kon doen. Integendeel: je hebt een opdracht als afdeling en je vervult die opdracht ook als afdeling. Er waren regelmatig situaties waarin iets fout ging. Dan werd het team bij de generaal op het matje geroepen. Maar er was niemand die naar de ander wees en zei: dat lag aan hem of haar. Het team was een geheel. Na zo’n bijeenkomst werd er wel besproken hoe ze het anders hadden kunnen doen. Maar niemand werd ooit openlijk afgevallen. Militairen werken echt in teams, ze doen het samen.’
3. Oog voor elkaar en de kwaliteiten in het team
‘Als team heb je een opdracht en dan maakt het niet uit wie wat doet, je moet het met elkaar realiseren. Daar zijn militairen heel goed in. Ze stellen bovendien teams samen met heel verschillende mensen, want de een is hier goed in en de ander daarin. En iedereen weet wat zijn taak is. Dat is heel helder. Maar als een collega er niet in slaagt zijn taak goed te doen, dan is er wel de helpende hand, ook als jij het zelf heel druk hebt. Militairen weten heel goed dat als er eentje niet slaagt, niemand slaagt. Zo worden ze opgeleid: je helpt elkaar en trekt elkaar erdoorheen. Die mentaliteit kwam ik bij Defensie vaak tegen en zie ik ook terug bij de ex-officieren die wij als HR-managers geplaatst hebben. Juist door deze mentaliteit worden ze in het bedrijfsleven erg gewaardeerd door de lijnmanagers en de mensen die op de afdeling HR werken.’
4. Zich kwetsbaar durven opstellen
‘Militairen leren om zich kwetsbaar op te stellen. Dat zou je niet direct verwachten, maar ze weten heel goed waar ze wél en waar ze niet goed in zijn. Dat vertellen ze zonder problemen aan hun collega’s en mensen op de afdeling, want die informatie is relevant als je als militair op missie gaat. Het is tevens een openheid, transparantie en benaderbaarheid zoals je die ook graag terug zou zien bij managers in het bedrijfsleven.’
5. Gevoel voor de business
‘In het bedrijfsleven mist men wel eens van HRM’ers dat ze gewoon dingen doen en het voor elkaar krijgen. Dus dat ze met oplossingen komen. Militairen stappen heel makkelijk overal op af. Als er iets gedaan moet worden en er mensen nodig zijn, zijn ze voor je het weet die mensen al aan het benaderen. Ex-officieren zijn als HRM’ers veel meer naar buiten toe gericht, veel meer naar de lijnmanagers. Je ziet soms wel in organisaties dat lijnmanagers geen gebruik meer willen maken van HR en vaak is de reden daarvoor dat HR geen gevoel heeft voor de business. Dat gevoel hebben officieren wel. Militairen zijn breed opgeleid; als kapitein of majoor zijn ze tevens HR-manager. Ze beschikken over natuurlijk leiderschap. HR ligt dicht tegen de operatie aan en is essentieel binnen het leger. Ze weten welke problemen je kunt tegenkomen als het met HR niet goed gaat. En officieren kunnen vanuit een bedrijfsoogpunt kijken naar HR-instrumenten. Het kan om die reden een groot voordeel zijn om eerst in de lijn of als lijnmanager te werken voordat je als HRM’er aan de slag gaat.’
Bron: Sanne van Baar, PWDeGids.
