Na maatschappelijk verantwoord ondernemen is nu ook duurzaam en verantwoord investeren inmiddels een min of meer vertrouwd concept. En er duiken al weer een paar nieuwe begrippen op: impact investment en social impact bonds. Is dat echt iets heel anders of toch gewoon oude wijn in nieuwe zakken?
In het jongste onderzoeksrapport van het World Economic Forum (WEF) valt te lezen dat grote beleggers de wereld kunnen verbeteren door hun investeringsstrategie niet langer uitsluitend te baseren op rendementsdoelstellingen. Of die verkapte aanbeveling wordt opgevolgd valt nog te bezien – beleggers zijn in dit opzicht erg voorzichtig – maar het WEF denkt dat de impact investments de komende zeven jaar zullen toenemen tot zo’n vijfhonderd miljard dollar. Dat zal dan vooral te danken zijn aan de nieuwe generaties beleggers, die idealistischer zijn ingesteld dan de babyboomers.
Integrale visie
Impact investment staat in de opvatting van het WEF voor ‘een investeringsbenadering die doelbewust streeft naar zowel financieel rendement als een positieve impact op milieu en samenleving. Deze impact wordt actief gemeten.’ Het verschil met duurzaam c.q verantwoord beleggen is dat er niet per se alleen in duurzame beleggingsproducten wordt geïnvesteerd, maar dat er sprake is van een integrale visie, ‘een lens waardoor investeringsbeslissingen worden bekeken’. Maar toch, een heel duidelijk onderscheid is er niet, en de aarzeling van institutionele beleggers om hun ‘veilige’ investeringen om te zetten in impact investments zal er niet meteen door worden weggenomen. Wel zijn er al een paar voorlopers gesignaleerd, in ons eigen land bijvoorbeeld de coöperatieve pensioenbelegger PGGM. Dit fonds besteedt al een aantal jaren een flink deel van zijn beleggingsportefeuille aan zogeheten ESG-investeringen (environment, social en governance).
Social impact bonds
Een specifieke vorm van impact investment wordt in Engeland toegepast. Daar startte in 2010 in opdracht van het Ministerie van Justitie een pilotproject met social impact bonds (SIB). De belegger kan investeren in het goede gedrag van (ex)gedetineerden door financiering van een rehabilitatieprogramma voor de gevangenen van Peterborough Prison en de begeleiding van hun familieleden. Als het programma succesvol is – dat wil zeggen als het recidivepercentage van de gedetineerden voldoende laag is – krijgen de beleggers hun geld terug van het ministerie en kunnen ze zelfs een bonus verwachten van maximaal dertien procent per jaar.
De eerste pilot (die twee jaar duurde) was een groot succes; inmiddels zijn er in andere Britse gevangenissen nieuwe programma’s van start gegaan, en ook andere landen hebben soortgelijke projecten opgezet. In Rotterdam gaan binnenkort zelfs vier SIB-trajecten draaien.
Bron: Rob Hartgers in: Management Scope, nr. 10-2013.
