Al van jongs af aan indoctrineren we onze kinderen ermee: wie vraagt wordt overgeslagen. Een lesje bescheidenheid geven we ze op die manier mee. Maar eigenlijk is het pertinente onzin: wie niks vraagt, zal namelijk nooit wat krijgen.
Door onze kinderen van jongs af aan te leren dat ze eigenlijk niets mogen vragen, tenzij we ze daar expliciet toestemming voor geven, creëren we mensen die bang zijn om hulp te vragen. En die angst werkt een heel leven door. Doordat we kinderen steeds vaker de deksel op de neus geven als ze een vraag stellen, zullen ze niet gemotiveerd raken om vragen te stellen. En daarmee perken we hun leervermogen in. Zelfs op school gebeurt dat. Want je mag niet een hele les door vragen stellen, dat moet binnen gestelde tijden, en bij proefwerken of overhoringen mag je ook geen vragen stellen, en al helemaal niet aan je klasgenoten. Terwijl we dat later in het bedrijfsleven juist als vaardigheid zien, want dan heet het vragen stellen aan je collega’s bij een moeilijk project samenwerken.Je krijgt niet wat je wilt
En er speelt nog iets mee: als je nooit wat vraagt, krijg je nooit wat je wilt. En juist nu staan alle organisaties bol van het doelgericht, efficiënt werken waarbij medewerkers in hun kracht moeten komen, en hun talenten moeten bundelen. Elke medewerker moet zich dus afvragen waar hij goed in is, en voor de dingen waar hij (of zij) niet goed in is, moet hulp worden gevraagd. Maar dan word je overgeslagen, zo hebben we geleerd. Of je bent lastig. Of dom. Volgens de collega’s of de manager: ‘Ik vind dat je te veel kritische vragen stelt. Dat geeft geen positieve bijdrage aan het proces.’ Bam. Daar is die deksel weer. Of de manager of de collega speelt voor leraar: ‘Dat is een stomme vraag, want dat heb ik al uitgelegd, ik wil wel een beetje niveau en oplettendheid‘. Hoe gemotiveerd zal die collega (en de andere collega’s) nog zijn om ooit nog een vraag te stellen? Nog los van het feit dat betrokken collega, of manager, of leraar zelf verantwoordelijk is om iets goed uit te leggen (want als iemand het niet begrijpt, heb je het niet goed uitgelegd), zorgt het niet voor een klimaat van openheid, zorgt het er niet voor dat collega’s vragen durven stellen. Kortom, de samenwerking zal op zijn minst minder snel van de grond komen. En de collega’s zullen maar wat aanprutsen, bang om iets te vragen. En juist daardoor worden ze overgeslagen.Doelen bereiken?
