Dilemma’s en integriteit: wat is jouw oordeel?

Het woord ‘dilemma’ betekent in het dagelijkse taalgebruik ‘moeilijke keuze’. In het vakgebied van integriteit gaat het om een keuze tussen twee waarden die met elkaar botsen. Wat je ook kiest: het gaat altijd ten koste van een van die twee waarden. Om duidelijk te maken dat niet alles van tevoren in regels en voorschriften te vangen is, volgt hierna een aantal situaties waarin de keuze niet gemakkelijk is. De verschillende oplossingsmogelijkheden laten wij aan de lezer over.

Niet tekeningsbevoegd

‘Een salesmedewerker van een weekblad heeft een mooi advertentiecontract onderhandeld met een partij. Deze partij wil al een paginagrote advertentie plaatsen in het blad van het aanstaande weekend. Het contract moet derhalve snel ondertekend worden. Personen die contracten mogen ondertekenen zijn op korte termijn niet beschikbaar. De salesmedewerker tekent na lang aarzelen het contract in de verwachting dat er begrip zal zijn voor zijn daad.’

Autotest

‘Een journalist van een maandblad mag een nieuw model van een automerk testen. Hij krijgt het aanbod er een maand mee te rijden. Hij mag er ook mee op vakantie naar Zuid-Frankrijk van de dealer. De journalist aanvaardt het aanbod omdat hij de auto dan ook kan testen in het gebruik van een gezin met kinderen en hond.’

Zeilende accountant

‘De senior accountantmedewerker bij een accountantskantoor, een verwoed zeezeiler, krijgt van een van zijn controlecliënten het aanbod om als lid van de bemanning mee te varen op de boot van de CEO. De boot moet van Kiel naar zijn thuishaven Harlingen gevaren worden. De medewerker vindt het een mooie gelegenheid om de relatie met de bestuurder te verstevigen en gaat op de uitnodiging in.’

Order splitsen

‘Wij kopen het nieuwe verfspuitsysteem voor 80.000 euro. Ik ben als projectmanager verantwoordelijk voor de aankoop. Mijn leidinggevende adviseert mij omwille van de snelheid dat ik de inkooporder in tweeën zal splitsen (2 x 40.000 euro). Dan hoeven we niet langs de afdeling Inkoop.’

Korting in privé

‘Een afdelingsmanager heeft zojuist voor zijn medewerkers zes nieuwe pc’s aangeschaft. Wanneer hij de verkoper om advies vraagt voor de privéaanschaf van een kleurenprinter, biedt de verkoper een printer aan met vijftig procent korting. Bij de aanschaf van dit aantal pc’s mag hij een dergelijke korting geven, zo licht hij zijn voorstel toe.’

De meewerkende echtgenote van de baas

Tot voor kort was het bedrijf waar ik als hoofd HR werk, een familiebedrijf. De familie heeft de aandelen verkocht en wij hebben thans een RvC. In het verleden werd de echtgenoot van de CEO regelmatig en langdurig ingehuurd als “manager bijzondere projecten”. De CEO heeft mij medegedeeld dat hij dat binnenkort weer gaat doen.’

Kinderdag

Ik ben CFO van een middelgrote onderneming. Woensdag is mijn vaste vrije dag. Komende woensdag heb ik de kinderen. Ik heb kaartjes om naar de Efteling te gaan. De CEO laat mij op dinsdagmiddag per sms weten, dat hij mijn aanwezigheid morgen zeer op prijs stelt, omdat er een tussentijds RvB-overleg is belegd. Mijn inbreng is van belang. Het is al eens eerder voorgekomen, dat er door de CEO geen rekening is gehouden met mijn privésituatie en dat was toen heel vervelend voor mij, mijn ex-partner en vooral mijn kinderen. Dat is toen besproken en hij heeft sorry gezegd, maar inmiddels is dat alweer een jaar geleden.’

Aanspreken (1)

Mijn medelid van de RvB, een jaar geleden gescheiden, verspreidt regelmatig een transpiratiegeur. Zijn overhemden draagt hij regelmatig meerdere dagen achter elkaar. En zijn schoenen zijn niet altijd vlekkeloos. Over het feit dat hij vaak geen broekriem draagt heb ik het dan maar niet meer.’

Aanspreken (2)

‘Na afloop van de RvC-vergadering zie ik, CEO, dat de voorzitter bij het verlaten van het parkeerterrein tegen de zijkant van een auto aanrijdt. Bij het wegrijden zie ik hem nadrukkelijk naar de zijkant van de auto kijken. Hij laat geen briefje achter.’

Alcohol

‘Na afloop van de RvB-vergadering nodigt de voorzitter het gezelschap uit om een hapje te gaan eten in een restaurant aan de rand van de stad. Ik, secretaresse van de RvB, word ook uitgenodigd. Omdat ik met de trein reis, nodigt de voorzitter mij uit om met hem mee te rijden. Vooraf en tijdens het diner wordt er redelijk stevig wijn gedronken. Ook door de voorzitter. Na afloop biedt de voorzitter mij aan om mij naar het station te brengen omdat de afstand – zeker 10 km – niet te lopen is.’

Goedkope garage

‘Bij de garage van mijn echtgenote is een groot aantal auto’s van ons bedrijf in onderhoud. Ik verbaas mij er al een tijdje over dat de nota’s voor haar auto nooit tegenvallen. Onlangs moest haar auto vier nieuwe banden hebben. Omdat ik weet dat er hoge kortingen gegeven worden, had ik even op het internet gekeken. Ik rekende op een factuur van circa 800 euro. De rekening was 290 euro.’

Kokende baas

‘Ik ben secretaresse van de RvB. Een van mijn bazen, een beetje een vrouwenkijker, kookt graag. Hij vertelt met enige regelmaat over een recept dat hij uitgeprobeerd heeft. Zijn vrouw is deze week op zakenreis. Hij nodigt mij uit om morgen bij hem thuis te komen eten. Ik moet, ook tot mijn verrassing, bekennen dat ik daar niet zo’n goed gevoel bij heb. Ik moet nog op zijn uitnodiging reageren. Kan ik een weigering uitleggen zonder hem te beledigen?’

Schilderende Polen

‘Ik, lid van een RvB van een beursgenoteerde onderneming, woon in een twee-onder-een-kapwoning. Circa 25 km verwijderd van mijn kantoor. Mijn buurman kwam laatst met het voorstel om een schildersbedrijf in te schakelen die beide panden zou schilderen. Zal wel iets schelen in de prijs en dan hebben we geen kleurverschil. Gisteren kwam die buurman weer langs. Enthousiast. Hij had een paar Poolse schilders gevonden die de klus graag wilden klaren. Hij had bij twee adressen waar zij geschilderd hadden, gekeken en gevraagd of die opdrachtgevers tevreden waren.Zag er prima uit en geen klachten. De heren waren mede zo redelijk in prijs omdat zij geen btw rekenen: zij willen contant betaald worden.’ Bron: Verplichte literatuur voor commissarissen en bestuurders Door: Jaap ten Wolde en Hans Strikwerda

Het boek: Verplichte literatuur voor commissarissen en bestuurders

Verplichte literatuur voor commissarissen en bestuurders bevat een groot aantal praktische tips, maar indachtig de idee van integriteit, laat het ook zien wat daarvan beperkingen zijn en wanneer overgeschakeld moet worden op meer fundamentele principes. De arrogantie van de titel wordt waargemaakt: dit boek onderscheidt zich van bestaande literatuur, is onderhoudend en zeer informatief.

• Meer informatie over Verplichte literatuur voor commissarissen en bestuurders >>>