Een opgave kan betrekking hebben op een nieuw te initiëren programma, een project of een proces. De wijze waarop omgevingsmanagement wordt ingezet, verschilt per opgave. Om een scherp beeld te krijgen van het omgevingsproces kunnen echter bij ieder type opgave dezelfde vragen gesteld worden: Wat is de kern van de opgave? Hoe ziet de aanpak er op hoofdlijnen uit? Wat is de impact op de omgeving?
Hierna volgen twee voorbeelden van hoe in een canvassessie een opgave op hoofdlijnen beschreven kan worden aan de hand van de hulpvragen.
Hulpvragen
- Wat is de opgave?
- Wat wil de initiatiefnemer bereiken?
- Waarom is dit nodig?
- Wat gaat de omgeving hiervan merken (op korte en lange termijn)?
Voorbeeld 1: Het programma Toekomstbestendige Vakantieparken
Wat is de opgave?
De van oudsher aantrekkelijke vakantieregio heeft te maken met te veel verouderde vakantieparken. De betrokken overheden en ook veel parkeigenaren zijn van mening dat de parken een grondige revitalisering
nodig hebben.
Wat wil de initiatiefnemer bereiken?
Een gezamenlijke aanpak om de parken veiliger, aantrekkelijkeren duurzamer te maken. De parken moeten klaar zijn voor de toekomst.
Waarom is dit nodig?
Op dit moment zijn veel parken onveilig en sluiten de meeste parken niet meer aan op de behoeftes en eisen van bezoekers. Sommigen noemen de parken de nieuwe achterstandswijken van de grote steden. Enkele parken worden voornamelijk gebruikt voor permanente bewoning. Als dit doorgaat, heeft dit een sterk negatieve uitstraling op de hele regio. Als door een slecht imago minder mensen hun vakantie in deze regio willen doorbrengen, heeft dat negatieve gevolgen voor de lokale economie. Daarnaast blijkt dat er een groeiende groep toeristen is die duurzaamheid
als voorwaarde stelt voor een verblijf.
Wat gaat de omgeving hiervan merken?
De strenge aanpak om parken vitaler te maken heeft directe gevolgen voor de bewoners van de parken. Sommige parken moeten sluiten of krijgen een andere bestemming (bijvoorbeeld als ggz-locatie) en andere parken krijgen juist extra steun om te ontwikkelen.
Deze keuzes kunnen grote gevolgen hebben voor de lokale ondernemers, de bewoners en de omwonenden van de parken. Toeristen gaan het ook merken doordat er een zichtbaar duurzaamheidsbeleid wordt gevoerd,
dat tot uiting komt in eigen energieopwekking, afvalreductie en duurzaam vervoer op de parken.
Voorbeeld 2: Gezamenlijke Aanpak Leefbaarheid op Pleinen
Wat is de opgave?
Een gezamenlijke aanpak ontwikkelen om de leefbaarheid van enkele ‘achterstandspleinen’ in de stad te verbeteren. De gebiedsmakelaar, programmamanager veilige binnenstad, wijkagent en GGD-medewerker zijn bij het project betrokken.
Wat wil de initiatiefnemer bereiken?
Meer levendigheid, meer sociale betrokkenheid en minder criminaliteit op de pleinen.
Waarom is dit nodig?
Het aantal incidenten neemt toe, mensen met geld vertrekken uit de buurt, winkels sluiten en niemand voelt zich verantwoordelijk voor het leven op het plein. Als er niks gebeurt, ontstaat een vergelijkbare trend in de aangrenzende buurten. De neerwaartse spiraal moet doorbroken worden. Daarnaast blijken veel instanties langs elkaar heen te werken. Veel organisaties willen en doen iets op en rond de pleinen, maar de onderlinge afstemming ontbreekt. Initiatieven werken elkaar eerder tegen dan dat zij elkaar versterken.
Wat gaat de omgeving hiervan merken?
De omwonenden, bedrijven en initiatiefnemers merken op dit moment vooral weinig, hooguit een versnippering aan initiatieven. In de nabije toekomst komt er op het plein een aanspreekpunt voor bewoners en ondernemers. Zij kunnen daar overlast melden en ondersteuning
vinden voor nieuwe initiatieven. Er komen meer controles, er komt een strengere aanpak van lichte criminaliteit, illegale markten worden aangepakt en er worden alternatieve activiteiten voor hangjongeren georganiseerd.
Uiteindelijk hopen de initiatiefnemers dat de omwonenden en de ondernemers zelf in staat zijn het plein levendig en aantrekkelijk te houden. De initiatiefnemers willen dat iedereen de handen ineenslaat en
dat alle relevante betrokkenen op en om de pleinen in enige vorm bij de opgave betrokken worden.
Bij sommige opgaven zijn de beoogde uitkomsten bij de start al helemaal uitgewerkt en is er een duidelijke aanpak gedefinieerd. Het is dan makkelijker om na te gaan wat de impact op de omgeving zal zijn. Bij andere opgaven is men nog aan het zoeken naar een gezamenlijke
definitie van het probleem of vraagstuk. Het is in dat geval wat lastiger om de impact op de omgeving te bepalen, maar zeker niet minder belangrijk. In
alle gevallen geldt dat het belangrijk is om zo snel mogelijk een gemeenschappelijk beeld van de opgave te creëren. Dat doe je bij dit element van het canvas.
