Drie componenten voor het bereiken van doelen

Als je een doel voor ogen hebt, ga je er vaak vanuit dat je het ook kunt bereiken. Het is echter niet altijd duidelijk welk pad je moet bewandelen om dit ook daadwerkelijk te bewerkstelligen en of je wel de juiste vaardigheden hebt om de reis tot een goed einde te brengen.

Om je doelen te bereiken zijn er drie dingen ontzettend belangrijk, zoals Wilhem Hofmann van de Booth School of Business van de Chicago University het samenvat.

1. Formuleren en monitoren
   Je moet op de eerste plaats weten wat voor gedachten, gevoelens en gedrag of extern resultaat je wilt bereiken, dus welk doel je precies nastreeft. Je moet je een beeld van dit doel vormen en dit voor ogen houden, en monitoren hoever je in het proces op weg naar je doel bent. Stel je voor dat je doel is om normaal te blijven praten als iemand niet meteen doet wat jij wilt. Je moet dan registreren wanneer een dergelijke situatie optreedt, je voorstellen dat je normaal praat en ook bijhouden of dit je in werkelijkheid steeds beter afgaat.
2. Motivatie
   Daarnaast is het belangrijk dat je voldoende gemotiveerd bent om een bepaalde hoeveelheid energie te steken in het bereiken van je doel. Je moet dus niet alleen minder vaak uit je slof willen schieten, je moet ook bereid zijn aan die wens te werken.
3. Juiste vaardigheden
   Ten slotte moet je over de juiste vaardigheden beschikken om het pad naar je doel uit te zetten en te lopen, en om te gaan met alle obstakels en verleidingen die je zult tegenkomen. Je moet bijvoorbeeld inzien dat je vooral begint te schreeuwen als het niet meteen gaat zoals jij wilt als je moe bent. Door dit inzicht kom je dan misschien tot de conclusie dat je je leven anders moet indelen, zodat je voortaan meer uitgerust bent, waardoor je beter in staat zult zijn om ook in frustrerende situaties normaal te blijven praten.

Doelen formuleren, gemotiveerd zijn en de juiste vaardigheden hebben, zijn alle drie onontbeerlijk om je doelen te bereiken.

Je kunt weten wat je wilt, maar zonder motivatie en de benodigde capaciteiten om je pad te monitoren en te bewandelen kom je nergens. Echter, met motivatie en capaciteiten maar zonder te weten wat je precies wilt, kom je ook niet bij je doel. Net zo goed als weten wat je wilt maar er geen motivatie voor kunnen opbrengen, je ook niet ver zal brengen.

De juiste formulering

Het blijkt dat hoe je je doelen formuleert heel erg bepalend is of je meer of minder kans hebt om die doelen ook daadwerkelijk te behalen. Laten we dus na een eerste formulering, je doel of doelen op de best mogelijke manier formuleren en zo je eerste slaagkans op het behalen ervan vergroten. Hoe je dit kunt doen, kunnen we onder andere afl eiden uit het werk van Gabriele Oettingen en Traci Mann. Gabriele Oettingen ontdekte samen met haar collega’s dat mensen over het algemeen kiezen uit drie manieren om doelen voor zichzelf op te stellen:

1. Ze stellen zich de toekomst voor die ze willen bereiken en al het mooie dat daarbij komt kijken. Bijvoorbeeld: ik rijd na mijn promotie in een Audi R8 en zal daardoor meer waardering krijgen en op de mooiste plekken van de wereld komen.
2. Ze richten zich op alle beren op de weg die ze kunnen bedenken als ze nadenken over hoe ze hun doelen moeten bereiken. Dus: zo’n auto krijg ik nooit want een andere collega aast op dezelfde carrièremogelijkheid en mijn baas zal me beletten om salarisverhoging te krijgen omdat hij jaloers is.
3. Ze hanteren een combinatie van de vorige twee manieren en concentreren zich op het doel, terwijl ze ook de valkuilen op weg naar het doel voor ogen houden.

De eerste groep mensen kun je optimisten noemen, de tweede pessimisten en de derde zou je realisten kunnen noemen. De eerste twee methoden, optimisme en pessimisme, zijn volgens onderzoek niet sterk gerelateerd aan het bereiken van je doel, de derde methode echter wél. Vooral als je de obstakels goed omschrijft en vertaalt naar een concreet stappenplan, schrijft Oettingen. Je kunt bijvoorbeeld zeggen: hier op deze werkplek zal ik nooit de kans krijgen om genoeg geld te verdienen voor een Audi R8, dus ga ik mij laten bijscholen en ga ik op zoek naar ander werk. Dat is overigens nogal een groot plan, maar het idee van een concreet stappenplan geldt natuurlijk ook voor kleinere plannen. Ik wil bijvoorbeeld drie kilo afvallen en ik weet dat als ik een zak chips openmaak ik niet meer kan stoppen met eten. Dus ik begin niet eens aan die zak of ik ga altijd met een volle maag winkelen en haal geen chips meer in huis.

Door regels op te stellen zorg je ervoor dat je bepaalde verleidingen en problemen oplost, voordat je er letterlijk in je gezicht mee geconfronteerd wordt. Ik kom hier in het hoofdstuk 5, Valkuilen, nog op terug (van het boek Ik2).

Hoe ver ben je al?

Om in staat te zijn je doelen en stappenplan voor ogen te houden, na te gaan hoever je al bent met het bereiken van je doel en te bepalen wat je nog moet doen, kun je het beste je doelen formuleren in termen van iets willen in plaats van in termen van iets niet willen, zoals Traci Mann en haar collega’s beschrijven. Als je je doelen omschrijft in termen van iets willen, kun je namelijk duidelijk bepalen wanneer je je doel bereikt hebt. Het voordeel van een concreet eindpunt is dat je er een beter stappenplan aan kunt koppelen om dat eindpunt ook daadwerkelijk te bereiken. Zeg dus: ‘Ik wil drie keer in de week sporten’ in plaats van ‘Ik wil niet iedere avond voor de tv hangen met een zak chips’.

Oettingen en Mann beschrijven ook dat je je einddoel kunt formuleren in termen van het behalen van een bepaalde standaard: ‘Ik wil 10.000 euro ophalen voor dat goede doel’, of in termen van het ontwikkelen van een vaardigheid: ‘Ik wil beter worden in fundraising’. Het eerste soort doelen wordt performance goals genoemd en het tweede soort mastery goals. Het lijkt erop dat mastery goals er meer toe leiden dat je je blijft inzetten voor het behalen van je doelen en je uiteindelijk meer succes opleveren dan performance goals. Van het leren van een vaardigheid heb je natuurlijk je hele leven plezier, hoewel het formuleren van een eindpunt bij dit soort doelen over het algemeen weer wat moeilijker is. Je kunt nu het door jou gekozen doel op een juiste manier formuleren en alvast uitwerken.

Doel en stappenplan formuleren

Formuleer hieronder je doel op een realistische ‘Ik wil’-manier. Schrijf concreet op wat je wilt bereiken, zodat je weet wanneer je doel bereikt is. Beschrijf ook wat het bereiken van je doel je in jouw ogen oplevert, wat je moet doen om je doel te bereiken (stappenplan) en wat de mogelijke problemen op weg naar je doel zijn (obstakels/verleidingen).

Bron: Ik2 – de beste versie van jezelf

Door: Margriet Sitskoorn