• Nieuwsbrieven
  • MI Academy
  • Docentexemplaar
  • Boeken
  • Webshop
  • Contact
  • Over ons

Management Impact

Inspireert, verbindt en brengt verder

  • Home
  • Innovatie
  • Kwaliteit
  • Leiderschap
  • Organisatie
  • Strategie
  • Verandermanagement
  • Zorgmanagement
  • Artikel9 apr 2018

    Een ander perspectief op weerstand

    Verandermanagement

    Binnenkort verschijnt een nieuw boek van Jaap Boonstra over perspectieven op veranderen. Hij stelt dat er geen beste manier van veranderen is, in weerwil van wat veel andere benaderingen ons doen geloven. In zijn optiek vraagt elke verandering doordachte en afgewogen keuzes van professionals. Zij denken zorgvuldig na over de aanpak die bij een specifieke veranderopgave past en stemmen hun eigen handelen daarop af. Dit gepuzzel vormt de essentie van het verandervak.

    Ik kan me goed vinden in deze visie op het vak. In lijn daarmee zou ik me ook goed moeten kunnen vinden in de stelling dat het ene perspectief op weerstand niet beter is dan het andere. Dat is maar ten dele het geval. Ik hou van de verschillende conceptuele brillen waarmee we naar weerstand kunnen kijken. Daarover zo meer. M’n moeite zit ‘m in de term die veel wordt gebruikt. In het vak en zeker ook in de praktijk gaat het veel over weerstand tegen verandering. Dit begrip zorgt ervoor dat we vanuit een vertekend perspectief over onze aanpak gaan nadenken. Zonder dat je je het in de gaten hebt maakt dat de weerstand vervolgens juist groter.

    In elke verandering zijn er mensen die wat willen. Die vormen zich een beeld van een wenselijke of noodzakelijk toekomst, verzamelen mensen om zich heen die daar ook wat in zien, zetten een traject of proces in gang en gaan vrolijk of hoopvol aan de slag. Zij komen onvermijdelijk anderen tegen die anders denken over de verandering die zij voor zich zien. In definities van weerstand komt dat anders denken voort uit de wens om de status quo te handhaven, zelfbescherming, bescherming van belangen, onbegrip of onzekerheid. We vatten deze andere gedachten te makkelijk samen onder de term weerstand tegen verandering.

    Weerstand deels taalkundig

    M’n moeite met dit begrip is voor een deel taalkundig. Tegen suggereert oppositie, het polariseert. Voor je het weet heb je voor- en tegenstanders. Verandering is een algemeen begrip en tegelijk beladen. We weten niet over welke verandering het gaat en we weten wel dat het bij veel mensen de associatie oproept dat zij iets niet goed doen of hebben gedaan. Voor een ander deel is het lastige dat weerstand een begrip is dat sterk naar personen wijst. Als je niet uitkijkt heb je een manager die iets in beweging willen zetten, zijn er medewerkers die dat ook zien zitten en zijn alle anderen tegen hén. Als je dat dan persoonlijk opvat en niet vanuit je rol, dan heb je flinke spanning om op te lossen.

    Iets andere taal helpt al om een ander perspectief te introduceren. Weerstand als gevolg van verandering maakt dat het begrip meer uitnodigt tot onderzoek. Dat onderzoeken is precies wat er naar mijn idee voor zorgt dat je de weerstand niet groter maakt, maar beter begrijpt. Het is ook een goed alternatief voor de opvatting dat weerstand vraagt om actie. Onderzoeken is ook een actie, maar levert andere resultaten dan ‘optreden’ tegen weerstand of het idee dat je ongewenste reacties op verandering als manager of veranderaar ‘even kan oplossen’. Het begint met echt snappen wat er gaande is. Vervolgens kan je doordacht handelen. De eerste vraag die ik mijzelf en mijn opdrachtgevers altijd stel is over welke verandering we het precies hebben? Dat zorgt voor een specifieke focus op de situatie in plaats van op de ‘usual suspects’. Vervolgens is de vraag wat de achtergrond kan zijn van weerstand als gevolg van déze verandering. We hebben heel veel handige modellen die we er dan bij kunnen pakken. Hieronder staat bij wijze van voorbeeld hoe de vijf verandervragen uit De Veranderversneller kunnen helpen om achtergronden van weerstand te onderzoeken.

     

    Waarom? Heeft weerstand te maken met de aanleiding voor deze verandering?

    Zo ja, hoe dan? Is het een gewenste of noodzakelijke verandering? Kennen mensen de aanleiding? Of – heel wat anders – zijn mensen het er niet mee eens?

    Waartoe? Heeft weerstand te maken met de bedoeling van deze verandering?

    Zelfde toelichting als hiervoor

    Wat? Heeft de weerstand te maken de aanpassingen in de organisatie die volgen uit deze verandering?

    Zo ja, welke aanpassingen? Helpt dat de weerstand te begrijpen? Waar gaat die precies over?

    Hoe? Heeft de weerstand te maken met de aanpak van deze verandering?

    Zo ja, hoe dan? Gaat het te snel? Te langzaam? Kunnen mensen meedoen? Moeten mensen meedoen? Hoe combineren zij dat met hun werk?

    Wie? Heeft de weerstand te maken met persoonlijke factoren en de betekenis die de verandering voor hen heeft?

    Welke beleving(en) roept de verandering op? Bij wie? Wat staat er op het spel en wat is er te winnen?

    Door: Dr. Kilian Bennebroek Gravenhorst is oprichter van PlusPulse en docent bij o.a. Sioo en De Ambachtsschool voor Organiseren en Veranderen. Hij is gespecialiseerd in verandermanagement en gefascineerd door de vraag hoe leiders hun veranderambities realiseren. Hij schreef een van de bijdragen in Perspectieven op Veranderen. Zijn laatste solo-uitgave is De Veranderversneller.

    Het boek: Perspectieven op veranderen

    In Perspectieven op veranderen hebben acht smaakmakers in organisatieverandering hun inzichten gebundeld. Dit levert een rijk beeld op van dynamiek in organisaties en hoe je een aanlokkelijke koers uitzet in een dynamische omgeving. Een scala van veranderstrategieën en interventies komt aan bod. Omgaan met weerstand en creëren van draagvlak worden evenwichtig belicht. Er worden handvatten aangereikt hoe u samen met anderen succesvol kunt veranderen

    • Meer informatie over Perspectieven op Veranderen >>>

    Laatste update: 10 dec 2019

    Reageren op dit artikel

    Gerelateerde tags

    Blog change management Column Veranderen Veranderkunde Verandermanagement

    Verder lezen

    21 jul 2022Verandermanagement
    Verschillen tussen individuele ontwikkeling en taaksysteemontwikkeling
    7 jul 2022Verandermanagement
    ‘Ik weet nog niet hoe het wel moet, maar deze reorganisatie doen we in ieder geval niet zo’
    6 jul 2022Verandermanagement
    Dood tij
    22 jun 2022Verandermanagement
    Romeintje spelen
    17 jun 2022Verandermanagement
    Een redenering voor veranderen
    15 jun 2022Verandermanagement
    Realtime archiveren

    Geef een antwoord

    Je moet inloggen om een reactie te kunnen plaatsen.

  • Blogs verandermanagement

    Haantjescultuur11 feb 2022
    Inspiratie en resonantie18 okt 2021
    Vijf over twaalf24 aug 2021
    Wanneer de leiding haar verantwoordelijkheid niet neemt23 aug 2021
    Wat doe je met een verandermoe team?23 aug 2021
  • Boeken verandermanagement

    BEgrip: Werken met complexiteit voor de publieke professional
    Conflict eren
    Het kleine boek voor grote verandering
    Traag Versnellen
    Veranderen met appreciative inquiry
    Mintzberg in essentie
  • Nieuwsbrief

    Niets meer missen van Management Impact? Meld je dan aan voor onze gratis nieuwsbrief.
    • *
    • Hidden
    • Dit veld is bedoeld voor validatiedoeleinden en moet niet worden gewijzigd.

  • Recente reacties

    • Ina Vogel op DISC en MBTI zijn bagger, op één ding na
    • Martin Buil op Jouw medewerkers ontspannen op vakantie? Mooi niet!
    • Ed op Hoe geef je emoties een plek op het koude scherm?
    • ronald op Service design thinking: de ideale situatie als vertrekpunt
    • lee op Wat je als manager kunt leren van een psychopaat
  • Gratis downloads verandermanagement

    Arend Ardon - Ontketen vernieuwing in je organisatie
    Whitepaper: Veranderen doe je zo!
    Whitepaper: De rol van professionals bij verandering: valkuilen en stappen
  • Management Impact

    • Over ons
    • Contact
    • Nieuwsbrieven
    • Linkedin
    • Webshop
    • Events
    • Algemene voorwaarden
    • Privacy en Cookie

    Thema’s

    • Verandermanagement
    • Leiderschap
    • Innovatie
    • Project & Proces
    • Kwaliteit
    • Zorgmanagement
    • Strategie
    • Persoonlijke groei

    Categorie

    • Video’s
    • Blogs
    • Podcasts
    • Whitepapers
    • Congressen
    • Boeken

    Verder

    • Leren Veranderen
    • Veranderen als samenspel
    • Coachlink
    • Boekensites
    • M&O
    • Sigma
    • Boom
    vakmedianet

    Copyright: Boom uitgevers Amsterdam BV
    Op gebruik van deze site zijn onze Algemene voorwaarden Privacy policy en Cookie reglement van toepassing