Externaliseren, wat is het?

Externaliseren is een ander woord voor uitbesteden. Uitbesteden is het proces van een (deel van) de productieketen door een extern bedrijf te laten doen in plaats van het in eigen handen te houden. Het gaat hierbij om niet-kernactiviteiten. Het externaliseren van werk kan verschillende voordelen opleveren. Domberger noemt in The contracting organization: a strategic guide to outsourcing de volgende vier positieve gevolgen van externaliseren: specialisatie, markt werking, flexibiliteit en kostenbesparingen (Domberger, 1998:51).

Door te concentreren op kernactiviteiten en activiteiten die economisch relatief efficiënt zijn en andere bedrijven de nevenactiviteiten uit te laten voeren, kan men specialisatie bereiken. Dit levert onder andere schaalvoordelen op. Doordat de organisatie taken uitbesteedt, ontstaat marktwerking: er ontstaat concurrentie tussen de leveranciers van de producten en diensten. Organisaties kunnen kiezen uit verschillende aanbieders van de uitbesteding en ieder deel van de productieketen kan zich innovatiever ontwikkelen. Dit zorgt ervoor dat de organisatie zich kan focussen op output in plaats van input. Uitbesteding levert ook mogelijkheden voor flexibiliteit op. Doordat de diensten of producten worden uitbesteed, krijgt de organisatie minder te maken met over- en onderbezetting van personeel en apparatuur. Ook kan men snel switchen naar andere productiemethoden doordat er geen dure machines vervangen hoeven te worden. Bij problemen kan eventueel worden gezocht naar een andere leverancier. Als laatste brengt externalisatie kostenbesparingen met zich mee. Doordat de bedrijven die de uitbesteding uitvoeren gespecialiseerd zijn in deze taak, hebben zij te maken met schaalvoordelen en kunnen ze bovendien efficiënter werken. Hierdoor ontstaan vaak lagere kosten (Domberger, 1998:51).

Externaliseren en MVO

Externaliseren heeft grote gevolgen voor het maatschappelijke beleid van organisaties. Immers, als alle taken binnen het bedrijf worden uitgevoerd, kan men eenvoudig beleid voor maatschappelijk verantwoord ondernemen (MVO) maken waaraan de organisatie zich moet houden. Als (een deel van) het productieproces wordt uitbesteed, ontstaan er drie grote verschillen met betrekking tot het maatschappelijke beleid. Aan de ene kant is het probleem dat het maatschappelijke beleid van de organisatie niet per definitie ook van toepassing is op de bedrijven die de uitbesteding uitvoeren. Zo kan het voorkomen dat een bedrijf met een degelijk maatschappelijk beleid de activiteiten deels uitbesteed aan bedrijven in lagelonenlanden waar kinderarbeid, dwangarbeid en onderbetaling plaatsvinden. Aangezien de consument hier een duidelijke negatieve mening over heeft, zal de organisatie hiermee rekening moeten houden, wil ze geen imagoschade oplopen. Behalve bovenstaande zal ook rekening gehouden moeten worden met het feit dat een financieel sterke organisatie een uitgebreid maatschappelijk beleid heeft. Een dergelijke organisatie zal ook van de uitbestedingrelatie verwachten dat deze zich houdt aan het maatschappelijke beleid. In veel gevallen zijn de bedrijven die de uitbesteding uitvoeren financieel minder sterk en hebben een minder uitgebreid personeelsbeleid. Hierdoor is het mogelijk dat deze bedrijven niet de mogelijkheid hebben aan het maatschappelijke beleid te kunnen voldoen (Agentschap Alter, 2005:4).

Mondiale samenleving

Ten slotte draagt externaliseren bij aan een meer mondiale samenleving. Organisaties kunnen vaak niet meer los gezien worden, maar slechts als deel van het gehele complexe netwerk (Hartgers, 2008). Door complexer wordende netwerken en doordat in diverse landen verschillende sets van wetten en regelgeving zijn, wordt het steeds moeilijker één maatschappelijk beleid te voeren. Het duurzaamheidsvraagstuk zal hierdoor in toenemende mate bij alle betrokken partijen moeten worden neergelegd (Hartgers, 2008).

• Wil je meer weten over MVO en de Circulaire Economie? Kom dan naar de collegereeks CE >>>

Bron: Inleiding in maatschappelijk verantwoord en duurzaam ondernemen Door: Jan Jonker