Focus niet op ontspanning als middel tegen stress

Er is de afgelopen jaren veel geschreven over de toenemende druk die wij als mens ervaren. We hebben het over de verstoorde balans tussen werk en privé, over stoorzenders als social media en het blauwe licht van beeldschermen in bredere zin. We zijn massaal gaan zoeken naar oplossingen om de gevolgen van werk gerelateerde stress te bestrijden.

Bij deze bestrijding zijn voornamelijk twee manieren te definiëren. Welke manier je prefereert hangt veel af van je persoonlijkheid en de branche
waarin je actief bent en welke methode sociaal geaccepteerd is. Daarom kiezen we momenteel vooral voor of “doorbijten” of “losweken en ontspannen”. Deze hebben alleen beide potentiële valkuilen. Uit
onderzoek is gebleken dat er een derde manier is om weerbaarder te worden tegen stress en de gevolgen hiervan. Namelijk, persoonlijke ontwikkeling.

De limiet is bereikt

Onderzoek heeft inmiddels aangetoond dat wij als mens een limiet hebben qua werkdruk. Dit beperkt ons dus in het kunnen omgaan met langdurige hoge werkdruk. Als we dus kiezen voor de optie ”doorbijten”, terwijl wij gestrest en vermoeid zijn, dan zullen wij onszelf eenvoudigweg uitputten en dit leidt weer tot verminderde prestaties. Een averechts effect van de intentie van doorbijten.

Aan de andere kant biedt het “losweken” van je werk absoluut een verlichting van je stress. Maar deze verlichting is tijdelijk en van zeer korte duur. Het onderliggende probleem, de veroorzaker van stress, wordt namelijk niet aangepakt. Wanneer we terugkeren van deze pauze dan worden we weer met dezelfde problemen geconfronteerd.

Het alternatief

Het nieuwe licht dat het onderzoek op het omgaan met stress laat schijnen is het focussen op leren oftewel persoonlijke ontwikkeling. Dit kan verschillende vormen aannemen, zoals het leren van een nieuwe vaardigheid, het verzamelen van nieuwe informatie of bijvoorbeeld het opzoeken van intellectuele uitdagingen. In twee onderliggende studies werd bewijs gevonden dat het deelnemen aan leeractiviteiten medewerkers kan beschermen tegen nadelige effecten van stress, waaronder negatieve
emoties, onethisch gedrag en zelfs burn-out.

Waarom fungeert leren als stressbuffer?

Op de korte termijn kan nieuwe informatie en verkregen kennis nuttig zijn voor het oplossen van stressvolle problemen. Het aanleren van nieuwe vaardigheden biedt zelfs de mogelijkheid om toekomstige stressfactoren aan te pakken of zelfs te voorkomen. Psychologisch gezien, als een medewerker de tijd neemt om te reflecteren op wat hij of zij al weet en nieuwe vaardigheden aanleert dan helpt dit bij het ontwikkelen van een gevoel van competent en efficiënt zijn. Oftewel het gevoel ontwikkelen dat zij in staat zijn om doelen te bereiken en meer aan te kunnen. Leren helpt medewerkers dus om waardevolle instrumentele en psychologische bronnen op te bouwen.

Bron: SAM