Het geheim van superteams

IQ alleen doesn’t do the job, blijkt. Intelligentie heeft ondersteuning, veiligheid, oprechtheid, onderlinge connecties en vertrouwen nodig om te gedijen. Onderscheidend blijkt dat superteamleden zeer alert zijn op elkaars sociale behoeften. De sociale sensibiliteit is groot, ze scoren hoog op empathietests. En het onderzoek maakt duidelijk hoe cruciaal de rol van dit ‘sociaal kapitaal’ kan zijn. Zonder een hoge graad van sociaal kapitaal ontstaan niet het levendige debat en de gedachtewisselingen die je voor het oplossen van complexe problemen nodig hebt.

Floreren door diversiteit

Het concept sociaal kapitaal komt uit onderzoek naar samenlevingen in tijden van stress. Hoe overleven ze? Hoe floreren ze? Sociaal kapitaal is het onderliggende gevoel van verbondenheid dat een sfeer van onderling vertrouwen creëert. Het blijkt van vitaal belang in de context van organisaties, waar veranderingen, onverwachte situaties en ambiguïteit aan de orde van de dag zijn. Een hoge graad van sociaal kapitaal schept een klimaat van veiligheid en eerlijkheid, dat organisaties productiever en creatiever maakt. Een omgeving waarin je elkaar onbeschroomd vragen kunt stellen. Behulpzame mensen versnellen de onderlinge kennisdeling, en daarmee de expertise van het geheel.

Dat heeft directe impact op je winst, kosten, productiviteit en efficiency blijkt uit onderzoek. Een hoge graad van sociaal kapitaal schept bovendien een context waarin je het met elkaar oneens kunt zijn zonder te worden afgestraft. Het is een vicieuze cirkel: op een goede manier uitgevochten creatieve conflicten genereren sociaal kapitaal, dat op zijn beurt conflicten veilig en constructief maakt. Onenigheid en diversiteit zijn katalysatoren van probleemoplossing en verbetering.

Kapitaalaanwas: zo doe je dat

Investeren in het aanhalen van de band tussen teamleden vergroot de productiviteit en verkleint risico´s. Tekenend: de Amerikaanse luchtverkeersveiligheidsorganisatie rapporteert dat 73% van de incidenten zich voordoet als teams voor de eerste keer samenwerken. De sleutel voor het laten groeien van je sociaal kapitaal: vergroot de empathie en creëer interactie. MIT-onderzoekers ontdekten dat de interactiepatronen in allerlei organisaties even belangrijk zijn voor de productiviteit als alle andere factoren samen (individuele intelligentie, vaardigheden, persoonlijkheid, de inhoud van de discussies). Wat er gebeurt tussen mensen – ook bij informele gesprekken – maakt meetbaar verschil voor de productiviteit. Reden waarom sommige bedrijven aan ‘collectief restaureren’ doen (iedereen tegelijk met pauze sturen): het is een kans om sociaal kapitaal op te bouwen.

Bronnen: TED Ideas, 5 mei 2015; Margaret Heffernan, Beyond measure: the big impact of small changes (TED Books/Simon & Schuster).

Boekentips:

• Handboek teamcoaching
• Topteams
• Teams in flow