“Het probleem is de verspreiding”.

Voor iedereen zal deze zin in deze tijden zeer bekend in de oren klinken. Het Corona-virus verspreidt zich razendsnel en de huidige maatregelen moesten genomen worden om de situatie zoveel als mogelijk te kunnen controleren.

“Het probleem is de verspreiding”. Door veel innovatiemensen werd deze zin ruim voor Corona-tijd vaak gehoord en gebruikt. Binnen innovatie wordt genoeg ontwikkeld, bedacht, uitgevoerd en opgezet, maar het blijft lastig om de initiatieven verder te brengen. En terwijl de uitkomsten in het eerste geval 180 graden anders zijn dan in het tweede geval, is het wel de moeite waard om eens te reflecteren of er parallellen zijn en of we misschien wat kunnen leren van deze Corona-tijd als het gaat om verspreiding.

De mens

Het eerste wat mij opvalt is de mens. Alleen de mens kan het Corona-virus verspreiden en anderen besmetten. We moeten dus zo min mogelijk contact hebben met anderen. En zéker met mensen die al besmet zijn of kwetsbaar. Afstand houden is belangrijk om verdere verspreiding te verkleinen. Laten we dat eens die 180 graden draaien. Verspreiding vindt het beste, zelfs alleen maar, plaats door menselijk contact. Dus willen we innovatie verspreiden zullen we zoveel mogelijk nabijheid moeten zoeken met andere mensen. Warme overdracht of warm contact wordt dat ook wel genoemd. Het heeft weinig zin om vanuit een ivoren toren of een afgesloten teamkamer innovatie over te dragen. Je zult erop uit moeten. Naar de mensen en de teams toe. Dichtbij ze zijn. En de afstand verkleinen. Daarbij denk ik dat het niet zozeer alleen om fysieke afstand gaat maar meer of de innovatie aansluit in de leefwereld van de potentiële ontvanger. Hoe dichter het bij de huidige werkzaamheden of problemen staat, hoe meer ontvankelijk hij of zij is om een innovatie te ontvangen. Daar waar de nood het hoogst is, de kwetsbaarheid mogelijk het grootst, is de behoefte voor een (andere) oplossing vaak ook het meest gewenst en een passende innovatie mogelijk ook zeer welkom.

Snelheid en range

Het tweede punt is de range van besmetting en de snelheid. Bij Corona wordt verondersteld dat een besmet persoon gemiddeld twee of drie andere mensen kan besmetten. Zowel de aard van de volgende besmetting als de uitingsvormen kunnen verschillen. Eén besmet persoon kan zelf heel erg ziek zijn en drie andere mensen besmetten waarbij mens 1 mogelijk geen enkele verschijnselen vertoont, mens 2 hele andere symptomen vertoont en mens 3 pas een week later ziek wordt. Zo zal het met innovatie mogelijk ook gaan. Sommigen nemen de innovatie in meer of mindere mate zelf over, maar geven er een eigen draai aan, waardoor bepaalde aspecten zichtbaar worden die niet altijd te herleiden zijn naar de bron. Daarnaast kan bij een ander pas een hele tijd later de eerdere geziene, gehoorde of ervaren innovatie weer boven komen omdat het even tijd nodig heeft gehad om te kiemen of omdat hij of zij nu in een situatie zit waarin de innovatie zinvol kan zijn en zich dus kan ontpoppen.

Immuun voor innovatie

Een derde punt: een grote groep mensen zal (verondersteld) immuun zijn. Soms kan dit een groep zijn met homogene kenmerken zoals een bepaalde leeftijd en soms kan het random lijken waarom de één wel aangestoken en ziek wordt en de ander niet. Hoeveel je ook niest, hoest, spuugt of in de buurt bent van deze groep, reactie blijft uit. En waarschijnlijk is er binnen elke organisatie ogenschijnlijk ook een groep mensen die immuun is voor innovatie. Ik noem nadrukkelijk ogenschijnlijk, want ook al zie je aan de buitenkant niets en ervaren deze mensen ook innerlijk geen enkele verandering, toch kan er iets zitten en iets overgedragen worden aan een ander. Al is het misschien alleen maar door zich (al dan niet negatief) uit te spreken over een innovatie.

Het zal verdampen

Het laatste punt in deze beschouwing is dit: “het gaat weer over”. Linksom of rechtsom, vroeg of laat, zal er ook aan deze Corona-crisis een einde komen. De gevolgen en de impact zullen groot zijn en nog lang in het geheugen van de mens aanwezig zijn, maar het zal vervagen, uitdoven en steeds minder aandacht krijgen. Nu nog niet, maar later zal ander nieuws Corona steeds meer naar de achtergrond drukken, valt het van de eerste plek in het nieuws en komen er andere zorgen en crisissen voor in de plaats. En zo zal het ook met alle innovaties zijn. Hoe groot de impact is, het zal weer verdampen. Ingehaald worden door iets nieuws en ook langzaam naar de achtergrond verplaatsen. Niet vergeten, maar op dat moment minder belangrijk geworden.

En weer door

En dan gaan we weer door. Nooit meer precies zoals het was. Voor sommigen is de impact lifechanging geweest. Voor anderen niet meer dan een gekke periode die soms lastig en soms heel mooi was. Iedereen reageert anders op een virus, heeft andere symptomen en ervaart andere effecten en emoties. En precies zo zal het ook voor innovatie zijn. Voor iedereen anders. Voor sommigen ontzettend belangrijk en volop aanwezig in zijn of haar (werkende) leven. Voor een ander een ‘verder-van-mijn-bed-show’ waarbij de effecten bij de ander gezien worden maar niet zelf worden ervaren. Wat dichtbij is voor de één, kan veraf zijn voor de ander. Corona leert ons veel nieuws: op medisch vlak, in ons sociaal maatschappelijk leven, in het omgaan met nieuwe technieken, over de veerkracht van Nederlanders in het geheel en medici, zorgpersoneel, politie etc in het bijzonder. Het leert ons nieuwe vormen van samenwerken, van samenzijn en samen doen. En in dat grote geheel helpt het misschien ook wel om verspreiding van innovatie beter te begrijpen. En laten we die inzichten dan vooral goed verspreiden! Door: Elleke van Gelder