Lange termijn waardecreatie vraagt om Samensturing – geen profit zonder purpose

Lange termijn waardecreatie is het nieuwe buzz-woord lees ik deze week in het FD in een opiniestuk van Mijntje Lückerath-Rovers. Zij houdt een pleidooi voor het expliciet maken van wat dat voor bestuurders en organisatie betekent. Weet je eigenlijk wel welke waarde je wil creëren als organisatie? En hoe meet je dat dan?

Expliciet zijn

Vaak denken we te weten van elkaar wat ons doel is en wat ons bestaansrecht als organisatie, maar doen we in de praktijk heel verschillende dingen. Deze expliciete gesprekken vormen vaak de start van een samensturingstraject. Want hoe kun je mensen verbinden aan het doel van je organisatie vanuit hun drijfveren als je zelf niet heel expliciet bent over de waarde die je wilt creëren?

Een van onze partners bij Saminc, het kenniscentrum voor Samensturing, Robert Borkes (www.publiekewaardecreatie.nl ), doet promotieonderzoek naar publieke waardecreatie. Hij ontdekte dat de waarde die een organisatie creëert of heeft voor de buitenwereld niet alleen samenhangt met het collectieve beeld van wat de samenleving ervaart als waardevol, maar ook met de wijze waarop het beleid tot stand komt en gelegitimeerd wordt en de mate waarin dat beleid dagelijkse gereflecteerd wordt in de bedrijfsvoering.

Over welke waarde hebben we het dan eigenlijk? Waarschijnlijk denkt u nu vooral aan sociale waardecreatie. Zijn we maatschappelijk verantwoord bezig, zijn de medewerkers nog aangehaakt en vertegenwoordigen ze onze organisatie op een goede manier? Maar inmiddels zijn er ook voorbeelden en onderzoeken te over die het verband aantonen tussen de interne sociale waarde en de financiële prestaties. Vrijwel elk groot succesvol bedrijf waar waarderend over geschreven wordt, heeft een bedrijfscultuur die door medewerkers als waardevol wordt ervaren. Organisaties die sec voor economische waardecreatie gaan worden steeds kritischer benaderd. Denk maar aan de berichtgeving over Shell, waar de nieuwe lichtingen studenten niet meer schijnen te willen werken.

Klanten willen betekenisvolle bedrijven

Lange termijnwaardecreatie lijkt dus in ieder geval ook een aardige bijdrage uit de sociale kwadranten te moeten bevatten. In toenemende mate vinden we de waarde (purpose, people) van organisaties belangrijker dan sec alleen profit. Een prachtig initiatief om deze ontwikkeling te ondersteunen is de ontwikkeling van een Scale of Significance, een nieuw initiatief dat door veel grote bedrijven warm wordt ontvangen. Er wordt een instrument ontwikkeld om de waarde van bedrijven te meten op duurzaam, sociaal en maatschappelijk ondernemen. Want mensen kiezen liever producten en diensten van betekenisvolle bedrijven, en die ontwikkeling versnelt (www.schaalvanbetekenis.org ). Ook de mensen van de Scale of Significance zijn inmiddels partner van Saminc, omdat ze geloven dat Samensturing bijdraagt aan meer betekenisvolle organisaties.

In de toekomst zal steeds meer gaan gelden: geen profit zonder purpose! Bedrijven die er niet in slagen betekenisvol te zijn voor hun medewerkers, hun klanten, de samenleving zullen gaan verdwijnen. Dat vraagt om een andere oriëntatie.

Waarom vraagt de ambitie tot lange termijn waardecreatie om Samensturing? 

Als je als bedrijf bewust werk wil maken van lange termijnwaardecreatie, moet je dus allereerst heel specifiek worden over de exacte waarde die je wil creëren, en over je eigen drijfveren als RvB of MT. Dat zijn spannende dialogen in menige boardroom, weten we inmiddels uit ervaring. Maar ze leveren altijd mooie dingen op. Als je als RvB of MT start met het vooropstellen van de waarde die je organisatie brengt voor klanten en samenleving, en uitdraagt wat dat voor jou als mens betekent, heeft dat al directe effecten op het eigenaarschap van medewerkers. Als je vervolgens ook nog de dialoog aangaat met medewerkers over de inzet van hun specifieke drijfveren en talenten bij het bereiken van die doelen, en de verantwoordelijkheid gaat delen voor organisatiedoelen en de waarde die je toevoegt, dan gaat het pas echt gebeuren.

Door de inzet van specifieke dialogen en leiderschapsontwikkeling zorgt Samensturing ervoor dat:

• Topleiders bewakers worden van het betekenisvolle collectieve doel en daarmee aan het hoofd van een betekenisvolle organisatie komen te staan
• Iedereen in de organisatie vanuit zijn/haar drijfveren is verbonden met het collectief doel van de organisatie
• De interne sociale waarde wordt verhoogd
• De productiviteit en medewerkerstevredenheid wordt verhoogd

Hoe begin je?

Als je als bedrijf de afgelopen decennia vooral economisch-hiërarchisch in de weer bent geweest, vraagt dit type waardecreatie wel om een transformatie in je denken en handelen, dat kunt u zich vast voorstellen. Het goede nieuws is dat Samensturing eigenlijk een hele basale en praktische manier van handelen is. Je leert het in een gezamenlijk leer- en veranderproces met management en medewerkers: om het collectief doel centraal te stellen, om met elkaar in gesprek te gaan vanuit gelijkwaardigheid en gedeelde verantwoordelijkheid, en daarmee ieders rol in de organisatie meer betekenisvol te maken. Als dat geen bevlogenheid en resultaten oplevert!

Misschien kunt u de komende week (of na de drukte van de decembermaand…) uzelf eens de volgende vragen stellen. Heeft u al scherp welke waarde u en uw organisatie willen toevoegen? Mooi, dat is een eerste stap. Is het niet duidelijk of loopt u in uw RvB of MT doorlopend tegen discussies aan, die hier wel eens mee te maken zouden kunnen hebben? Open dan eens het echte gesprek met elkaar op basis van wat u hier las vandaag. Ik wens u een waardevol bedrijf!

• Meer lezen? Het boek Samensturing, Organiseren vanuit gedeelde verantwoordelijkheid, biedt je een praktische en solide basis om morgen al te starten met het vergroten van de interne sociale waarde van jouw bedrijf! Bestel hem nu >>>

Door: Rianca Evers-den Ouden