Wie denkt aan een training, opleiding of cursus, denkt aan groepslessen. Een beproefde methode die veel zakelijke opleiders tot hun handelsmerk hebben gemaakt. Maar vandaag ligt die leervorm helemaal niet meer voor de hand. Bovendien zit vrijwel het gehele bedrijfsleven krap bij kas. Neemt de behoefte aan trainingen dan af? Integendeel, de vraag naar kennis zwelt zelfs stevig aan. Om aan die vraag te voldoen, moeten opleiders acuut innoveren.
Rob Rijbroek, directeur van managementopleider ISBW: “De vraag naar ontwikkeling is er altijd. Ook, of wellicht juist in een crisis. De ongebruikelijke situatie dwingt mensen uit hun comfortzone, waardoor competenties als creativiteit en ondernemendheid worden aangesproken. Dat is een uitstekende basis voor ontwikkeling.” Dat beaamt ook Tom Bos, directeur van Online Academy: “Van de ene op de andere dag ging heel Nederland thuiswerken. Grote groepen mensen moesten zich nieuwe vaardigheden eigen maken. Ontwikkeling is inmiddels een dagelijks onderwerp van gesprek.”
Er is echter wel een probleem. Groepslessen waren per direct niet meer toegestaan. Nico van Leeuwen, Business Developer bij technisch opleider ROVC: “Half maart konden we niet anders dan alle geplande cursussen annuleren. We waren nog volop met die treurige taak bezig, toen er iets onverwachts gebeurde. Middenin de lockdown ontstond er een nieuwe vraag. We veerden meteen op.”
Veranderende vraag
Van Leeuwen vervolgt: “Het begon met vragen van individuele deelnemers die acuut wilden starten, het liefst morgen. Al snel volgden uitzendbureaus die grote groepen thuiszittende arbeidskrachten per direct scholing wilden bieden, bijvoorbeeld voor een baan als technisch operator. We draaien op volle toeren en gaan daar de hele zomer mee door.” Bij andere opleiders gebeurde iets vergelijkbaars. Rijbroek: “Vrijwel direct nadat Rutte de lockdown afkondigde, rinkelde bij ons de telefoon. Mensen wilden acuut leren managen op afstand, er was grote behoefte aan kennis en vaardigheden. Maar dan wel online.” Tussen het annuleren van groepslessen door ontstond van de ene op de andere dag een compleet nieuwe vraag. Om daaraan te voldoen, zochten opleiders hun heil in online leervormen.
Kan dat dan zomaar, groepslessen vervangen door een online variant? Rijbroek: “Onze klanten hadden een vraag en wij wilden daarin voorzien, dus waagden we de sprong in het diepe. We zetten alle trainingen direct om in virtual classrooms. Dat was in het begin wel wennen hoor, de overstap op online middelen ging niet vlekkeloos. Zo startten we vanwege de grote interesse ook met een webinar. Hoewel dat goed werd gewaardeerd, bleek het toch niet ideaal. Want juist bij managers is de onderlinge interactie waardevol, en die ontbreekt bij een webinar, dus zijn we daarmee alweer mee gestopt.” ROVC koos ook voor de virtual classroom. Van Leeuwen: “We wisten al wat we wilden. Al enige tijd werkten we op de achtergrond aan een online aanbod, maar nu moest het ineens in volle vaart. Binnen twee weken stond het hele online programma, inclusief support voor deelnemers die stoeien met de verbinding of het programma.”
Rob Rijbroek:
Geen manager, geen bedrijf
Veranderende doelgroep
Niet voor iedereen was online leren nieuw. “Ons aanbod was al volledig online,” zegt Bos. “Toch werden ook wij van de ene op de andere dag geconfronteerd met forse veranderingen. Onze cursus Microsoft Teams werd ontzettend vaak gevolgd. En daarnaast zagen we – en dat vind ik persoonlijk heel leuk – dat veel mensen de lockdown aangrepen om te investeren in hun persoonlijke ontwikkeling. Naast cursussen werken op afstand stegen zo ook cursussen Spaans in populariteit.” Dat is aardig, maar een ingrijpender ontwikkeling ziet hij in de doelgroep. “Voor de corona-uitbraak zagen we vooral jonge deelnemers van de modernere organisaties. Vanaf de start van de lockdown veranderde dat. Waar veel organisaties en medewerkers voorheen zweerden bij groepslessen op locatie, blijkt de koudwatervrees voor online leermogelijkheden inmiddels verdwenen. Zo is in de slipstream van online vergaderen nu ook online leren breed geaccepteerd.”
Hybride toekomst
Ook de andere opleiders bevestigen dat online leren niet meer is weg te denken. Toch verwacht niemand dat fysieke bijeenkomsten zullen verdwijnen, die komen zeker terug. De toekomst zit in een combinatie van online leren en fysieke bijeenkomsten. “Dat doen we vandaag al en dat werkt uitstekend,” zegt Van Leeuwen. “Praktijklessen zijn in de techniek onmisbaar. Maar we bereiden cursisten nu online beter voor. Zo experimenteren we met online simulaties, interactieve films en virtual reality, je kunt bijvoorbeeld virtueel leren solderen. Er volgt nog wel een praktijkles, maar cursisten krijgen het sneller onder de knie, dus de fysieke praktijkles zelf kan ingekort. Dat is fijn voor hen, omdat ze in korte tijd meer gefocust kunnen leren en de afspraak makkelijker in de agenda past. En het is fijn voor ons, zo is onze capaciteit op dit moment beperkt doordat cursisten anderhalve meter afstand moeten houden. Door de kortere lessen kunnen we meer uitvoeringen plannen.”
Ook ISBW zet koers naar hybride trainingen. Rijbroek: “Onze doelgroep heeft altijd tijd tekort. Online leren is dan een uitkomst, het scheelt reistijd en ze kunnen leren wanneer het hen uitkomt. Toch waarderen managers nu juist ook de fysieke bijeenkomsten. Omdat ze even weg zijn van de dagelijkse hectiek, en tegelijk informeel kunnen netwerken met andere managers. Dat is heel waardevol, dat gaan we absoluut terugbrengen.” Hybride leervormen bieden volgens hem ook nieuwe mogelijkheden. “In het MKB kunnen managers zich nog lastiger vrijmaken voor een fysieke bijeenkomst. Met een hybride vorm is de tijdsinvestering lager, waardoor deelname laagdrempeliger wordt. En uitgerekend deze groep staat komende periode managementuitdagingen te wachten zoals reorganisaties. Waardoor de tijdsdruk groot wordt, maar ook de behoefte aan kennis. Hybride leren is voor hen perfect.”
Tom Bos van Online Academy besluit: “Online leren was altijd de belofte voor de toekomst. Vandaag ervaart het grote publiek hoe prettig het werkt, het is ineens ingeburgerd. Opleiders die het nog niet aanboden moeten nu snel omschakelen. De snelgroeiende vraag naar online en hybride trainingen kan de complete opleidingsmarkt een flinke oppepper geven. En die kunnen we met z’n allen goed gebruiken.”
Door: Marcommit
