Model voor integriteit van Kaptein

Kaptein heeft op verschillende plaatsen over integriteit geschreven. We richten ons hier op zijn omschrijving van integriteit voor de functie van manager (Kaptein, 2002). Hij definieert daarbij integriteit in termen van drie kenmerken: authentiek, betrouwbaar en constructief (wat hij noemt ‘het ABC van de integere manager’).

De authentieke manager

De authentieke manager, in het model van Kaptein, weet wat hij wel en niet wil. ‘Hij is echt’. Hij laat zijn handelen niet alleen bepalen door wat anderen van hem verwachten. Daarbij heeft hij een ontwikkeld geweten en een duidelijk besef van eigen waarden en principes. Binnen het kenmerk authentiek onderscheidt hij drie karakteristieken: ondergrenzen, waarden en idealen. De ondergrenzen verwijzen naar praktijken die voor hem moreel onacceptabel zijn. De idealen hebben betrekking op wat de manager wil bereiken. Waarden betreffen de morele richtsnoeren van handelen. De idealen vormen het einddoel, de waarden gaan over de wijze waarop het einddoel bereikt wordt.

Betrouwbaarheid van de manager

Betrouwbaarheid van de manager verwijst naar trouw zijn aan de eigen waarden, en trouw aan wat anderen met recht van hem verwachten. Dit ‘met recht’ betekent hier dat de manager helder is over wat anderen van hem kunnen verwachten, zodat niet te hoge verwachtingen ontstaan die later zijn betrouwbaarheid kunnen schaden en verwijst daarmee impliciet ook naar Karssings thema beschermen. Een van de aspecten die Kaptein onder betrouwbaarheid schaart is consistentie: doen wat je zegt, ‘walk the talk’. De andere twee aspecten zijn coherent gedrag (gedrag is samenhangend in verschillende relaties) en consequent gedrag (gedrag is samenhangend in verschillende situaties).

Constructieve manager

Met de constructieve manager doelt Kaptein op de intentie om bij te dragen, om iets te betekenen voor de anderen. Dit werkt hij uit naar de bekende dimensies people, planet en profit. Tot dit derde kenmerk rekent hij ook het kunnen weerstaan van verleidingen, en de bereidheid om je te verantwoorden. Bron: Ethiek voor financieel professionals Door: Gerard Verstegen, Aloy Soppe