Een drogreden, schijnreden of sofisme is een reden of redenering die niet correct is, maar wel aannemelijk lijkt. Ze worden vaak gebruikt in discussies, en het is zaak om er niet in te trappen. Daarom hier negen drogredenen om niet te gebruiken in een debat.
Non-anticipatie
‘Als het werkelijk zo’n goed idee was, dan was het natuurlijk allang uitgevoerd.’
Dit is de drogreden van non-anticipatie: alles is al een keer gezegd en bedacht, zo niet dan klopt er iets niet. Pardon? Prestaties uit het verleden zijn geen garantie voor de toekomst.
A priori
‘Alle bankiers zijn roofridders. Als ze niet op geld uit zijn, dan zijn het geen goede bankiers.’
Ofwel de drogreden van de a priori : ik heb een principe en de feiten die daarmee strijdig zijn, veeg ik onder het tapijt. A propos, laten we even stilstaan bij de kern.
Vergiftigde bron
Alleen idioten snappen niet dat er te weinig geld naar onderwijs gaat.’
Hier hebt u te maken met de drogreden van de vergiftigde bron : wie verstandig is, zegt bepaalde zaken niet. Vergeeft u mij, mag ik u misschien een domme vraag stellen?
Het grote getal
‘Zeven miljoen Nederlanders kunnen er niet naast zitten.’
Dit heet de drogreden van het grote getal : wat de meeste mensen beweren, is niet per se juist. Dat is minder dan de helft, maar wat zeggen ze precies?
Argumentum ad lazarum
‘Dit verhaal heb ik niet van mijzelf, maar van een eenvoudige, arme boer.’
Deze drogreden gaat door voor het argumentum ad lazarum : aan de onderste sport van de sociale ladder hebben ze meer gezond verstand dan bovenaan. Ach ja, mijn vader is ook boer en die zegt heel wat anders.
Genetische drogreden
‘De bezwaren tegen sociale woningen komen alleen maar van projectontwikkelaars, dus die kunnen we negeren.’
In vaktermen noemen we dit de genetische drogreden : omdat men de bron wantrouwt, kan men het argument ook wantrouwen. Weerlegt u dan eens hun argumenten!
Argumentum ad ignorantiam
‘Jarenlang onderzoek heeft niet kunnen aantonen dat de aarde door toedoen van de mens opwarmt. Het valt dus wel mee met de klimaatverandering.’
Dit argumentum ad ignorantiam wil u laten geloven dat als we iets niet weten, het tegendeel in elk geval waar is. Zo lust ik er nog wel een. Vertelt u me eerst maar eens wat u wel kunt onderbouwen.
Twee keer min is plus
‘Waarom zouden we meer geld geven aan Europa? Anderen doen het ook niet.’
Met de drogreden van twee keer min is plus praat men recht wat krom is. Het moet niet gekker worden. Als ik van de brug spring, doet u dat dan ook?
Turning the tables
‘Ons bedrijf is nog niet klaar voor een vrouw aan de top, want er zijn hier nog weinig vrouwen met managementervaring.’
‘Juist daarom zou een vrouw aan de top geweldig zijn, dan doet ze direct die broodnodige ervaring op.’
Bij de drogreden van turning the tables wordt met dezelfde argumenten het tegenovergestelde standpunt ingenomen.
Bron: Overtuigend debatteren
Door: Peter van der Geer, Sharon Kroes
