Mintzberg legt met de publicatie van “The Structuring of Organizations” in 1979 de basis voor hoe er naar organisaties wordt gekeken. Hij beschrijft bijvoorbeeld de bureaucratische en divisiestructuur. Met deze statische blauwdruk van organisatiestructuren is hij revolutionair. Sindsdien is er zowel binnen als buiten organisaties een hoop veranderd.
Organisatorische netwerkanalyse (ONA) biedt een nieuwe manier van kijken naar een organisatie. De methode is niet nieuw, maar wordt nog niet breed ingezet om toe te werken naar een meer dynamische, open, efficiënte én innovatieve werkomgeving. Een goede toepassing van ONA laat organisaties beschikken over dit onbenut potentieel.
Dit artikel gaat in op de DLNA Rooddruk: een ‘rooddruk’ voor de organisatie van de toekomst, ontwikkeld door DL Network Analytics (DLNA). Met behulp van ONA kunnen de pijnpunten binnen de rooddruk worden opgespoord en opgelost.
DLNA Rooddruk
De DLNA Rooddruk is een organisatiemodel dat kan worden gebruikt als basis voor het creëren van de organisatie van de toekomst:
De DLNA Rooddruk bestaat uit drie lagen:
Laag 1: Reguliere processen
De onderste laag bestaat uit de processen die nodig zijn voor het dagelijks functioneren van de organisatie: de business as usual (bijvoorbeeld sales en klantbediening). Het doel van deze laag is om klanten zo goed en efficiënt mogelijk te bedienen. Bij zo’n doel past een relatief formele aansturing.
Laag 2: Formele structuren
De formele structuren, waarmee de reguliere processen in Laag 1 worden aangestuurd, vormen de tweede laag van de DLNA Rooddruk. Vaak houdt het hier op bij organisatiewijzigingen of verandertrajecten. Er wordt niet verder gekeken dan de eerste en tweede laag.
Laag 3: Informele structuren
De informele structuren vormen de derde laag van de DLNA Rooddruk. Er wordt onderscheid gemaakt tussen drie vormen van informele interactie: sociale, innovatieve, en kennisoverdracht. Sociale interactie op de werkvloer heeft een grote impact op de tevredenheid, motivatie en prestaties van medewerkers. Verstoorde sociale structuren, bijvoorbeeld doordat subgroepen vooral elkaar opzoeken, kunnen de sfeer op de werkvloer behoorlijk verstoren. Een andere vorm van informele interactie is het delen van ideeën, over een nieuw product bijvoorbeeld, of verbetering van de processen in Laag 1. Deze interactie zorgt ervoor dat er sprake is van vernieuwing en innovatie. Ten slotte is kennisoverdracht tussen werknemers vaak een grote bron van concurrentievoordeel, zeker voor kennisintensieve organisaties.
De drie lagen van de DLNA Rooddruk zijn nauw met elkaar verbonden. Als een nieuw product wordt ontwikkeld in Laag 3 en het product gaat live, dan wordt het productieproces overgedragen aan Laag 1, en aangestuurd door Laag 2. Laag 2 speelt wel een rol in Laag 3, maar geen formele rol. Binnen Laag 3 draait het om informele samenwerking waarbinnen ideeën tot bloei kunnen komen.
Een goede inrichting van de drie lagen uit de DLNA Rooddruk leidt tot een dynamische, open, efficiënte én innovatieve werkomgeving.
Toegevoegde waarde ONA
ONA is dé manier om informele netwerken in kaart te brengen, inclusief de belangrijkste spelers hierin. Inzicht in de informele netwerken, en informatie over Laag 1 en 2 uit de DLNA Rooddruk, maakt het mogelijk om optimale informele en formele structuren te creëren die effectief met elkaar samenwerken en innoveren.
Door: Loes de Boer
Loes de Boer is samen met Dmitriy Silov oprichter van DL Network Analytics.
