Persoonlijk leiderschap is het vermogen om jezelf te leiden om doelen te bereiken, zowel zakelijk als privé. De kern van persoonlijk leiderschap is zelfkennis, waarbij je beseft dat de lastigste te managen persoon op aarde … jij zelf bent! Het gaat erom dat je je bewust bent van je talenten, kwaliteiten, valkuilen en patronen, dat je weet wat er nodig is om goed te kunnen functioneren. Het zorgt ervoor dat je jouw doelen kunt behalen en dat je dat kunt doorgeven aan anderen, waarbij je het voortouw durft te nemen, weet dat je grote mate van beïnvloeding kunt hebben en aan het roer staat.
Een leider zit graag met de handen aan het stuur en staat gerust vol in de wind. Liever dat dan uit de wind en met de handen in de zakken.
Drie dimensies van persoonlijk leiderschap
Persoonlijk leiderschap gaat er wat ons betreft om dat je de verantwoordelijkheid neemt voor jezelf, vervolgens voor de mensen direct om je heen (in de rganisatie) en voor het grotere geheel in de maatschappij.
De eerste dimensie van persoonlijk leiderschap gaat erom dat je weet wie je bent en waar je voor staat. Dat je je eigenheid en je potentieel kunt inzetten en tegelijk je valkuilen onder ogen kunt zien. Je werkt op je best en bent het meest in balans ls je jouw rol op een persoonlijke manier invult en daarbij je talenten benut. De mate waarin jij op basis van kennis, vaardigheden, vitaliteit en gedrag in staat bent om zo optimaal mogelijk de taken uit te voeren die van jou worden verwacht. Je ontwikkelt persoonlijk leiderschap door zelfinzicht. Daarbij onderzoek je de gebruiksaanwijzing van je persoonlijkheid en de oude opvattingen en gedragspatronen die nog steeds doorwerken. Je bent je bewust van je aanleg, potentieel, waar je voor gaat en waar je enthousiast van wordt. Bij veel mensen blijft het potentieel onbenut. Verantwoordelijkheid voor jezelf betekent ook dat je je plaats op de arbeidsmarkt vindt en behoudt, dat je toekomstbestendig bent, jezelf en anderen niet beschadigt en aanwezige energie en talent efficiënt inzet en goed verdeelt.
Verantwoordelijkheid
De tweede dimensie van verantwoordelijkheid ligt bij de mensen om je heen. Dat betekent: oog hebben voor je familie, je naasten en je collega’s. Als mens en je geen losstaand individu. Je bent altijd autonoom én staat in verbinding met anderen. Daarom gaat een flink deel van persoonlijk leiderschap over hoe je je sociaal beweegt met anderen in de werkomgeving en welke hobbels je daarbij tegenkomt. Waarom heb je bijvoorbeeld met de ene collega meer klik dan met de ander? Wat doe je als de samenwerking met mensen om je heen stroef verloopt? Zorg je er bijvoorbeeld als ouder voor dat je kinderen binnen hun mogelijkheden veilig kunnen opgroeien en klaargestoomd worden om zelfstandig te kunnen meedraaien als ze volwassen zijn?
Het derde aspect is je maatschappelijke verantwoordelijkheid voor iets wat groter is dan jijzelf. Dat je rekenschap aflegt voor zaken die het algemeen belang dienen, dus ook zaken die om moed en lef vragen als het spannend wordt. Dat je getoetst wordt op je burgerplicht als er niemand kijkt. Hebben de oud-medewerkers die zich opwerpen als klokkenluiders tijdens de interviews in de Netflix-documentaire The Social Dilemma (kijktip!) al aan de bel getrokken terwijl ze nog in dienst waren? Dat vraagt lef en moed.
Eigenschappen van persoonlijk leiderschap
Tijdens onze leiderschapsprogramma’s hebben we antwoorden verzameld op vragen over persoonlijk leiderschap en deze teruggebracht tot onderstaand overzicht van veelgenoemde eigenschappen. Een persoonlijk leider heeft idealiter de volgende elf eigenschappen voor persoonlijk leiderschap en taakvolwassenheid:
- Hij heeft een proactieve grondhouding en handelt naar de eigen invloedsfeer.
- Hij krijgt én neemt zijn positie volledig.
- Hij is flexibel, heeft lerend en adaptief vermogen: een grote aanwijzing voor wendbaarheid.
- Hij beschikt over zelfreflecterend vermogen, is in staat om naar het eigen aandeel te kijken, naar gedragspatronen, en zich lerend op te stellen.
- Hij maakt complexe zaken simpel.
- Hij kan emotionele relaties aangaan.
- Hij levert gevraagde resultaten.
- Hij neemt naar eer en geweten de verantwoordelijkheid voor zijn eigen ‘toko’.
- Hij komt uit eigen initiatief in actie als zich een probleem voordoet en lost het op.
- Hij neemt constructief deel aan bijeenkomsten en durft kritisch te zijn als het lastig wordt.
- Hij straalt werkplezier uit en is zichtbaar.
Ander type leiderschap nodig
We moeten stil staan bij het feit dat er in de werkomgeving nu meer dan ooit een ander type leiderschap nodig is. Een leider die zijn persoonlijk leiderschap op orde heeft en die zijn mensen zo faciliteert dat zij optimaal in hun vel zitten. Een mensgericht leider die naast zijn mensen staat, hechte vertrouwensrelaties weet te creëren in het team, communiceert op ooghoogte, de boel bij elkaar houdt, aandacht heeft voor zijn gezin, oog heeft voor het welzijn van iedereen en ziet waar iedereen goed in is.
Bron: Blij(f) Wendbaar
Door: Stephen Steijger, Arjan Jansen van ’t Land, Viktor Steijger