In het boek Spelen met samenwerken van Félice de Charro, Esther Klaster, Christèle Warmerdam, Ruben van Wendel de Joode maak je kennis met 21 korte samenwerkingsspellen die je kunt inzetten in de werksituatie. Een preview.
Als professionals van SIGRA en Common Eye zijn wij full time met samenwerking bezig. Wij hadden behoefte aan samenwerkingsspellen die je makkelijk inzet tijdens een sessie of vergadering en hebben daarom met een netwerk van (spel)ontwikkelaars 21 samenwerkingsspellen ontwikkeld.
Onze spellen helpen professionals, managers en bestuurders een samenwerking te starten, te analyseren en te verbeteren. In het boek Spelen met samenwerken vind je handleidingen, achtergronden en tips voor de spelleider.Samenwerken is nodig
Samenwerken wordt steeds belangrijker. We hebben elkaar nodig om complexe opgaven aan te pakken, om goede en afgestemde diensten of producten te bieden, of om efficiënt te kunnen opereren. Samenwerken is echter niet eenvoudig – en het gesprek over de samenwerking is vaak lastig en taai. Spellen kunnen helpen om de samenwerking te versterken. Door op een speelse manier in gesprek te gaan – weg van de vergadertafel en de notulen – kun je patronen zichtbaar maken en doorbreken, elkaar op een andere manier te leren kennen, of op een creatieve wijze met elkaar nadenken over wat die gezamenlijke ambitie nu écht inhoudt. De spellen in het boek Spelen met Samenwerken zijn gebaseerd op 5 condities voor samenwerken (Kaats & Opheij, 2015): het hebben van een gezamenlijke ambitie; recht doen aan elkaars belangen; investeren in persoonlijke relaties en groepsdynamiek; de samenwerking professioneel organiseren; en het vormgeven van een helder proces. Voor iedere conditie drie tot vier spellen ontwikkeld. Om te bepalen hoe het er met de samenwerking voor staat, zijn daarnaast twee diagnosespellen ontwikkeld. Twee van deze spellen lichten we hieronder nader uit.Veilig evalueren
Het gezamenlijk bespreken van de kwaliteit van de samenwerking is cruciaal om de samenwerking goed te houden. Toch gebeurt het weinig. Soms verloopt een samenwerking moeizaam, maar vinden we het lastig om de vinger op de zere plek te leggen of het issue bespreekbaar te maken. Wij hebben het spel Wikken en Wegen ontwikkeld om mensen kennis te laten maken met de vijf condities van samenwerken. Elke deelnemer krijgt 5 knikkers die vervolgens verdeeld worden over zakjes of doosjes waar de 5 condities op geschreven staan. Op basis van de vraag: ‘welke conditie is in onze samenwerking echt goed verzorgd?’ (of: ‘welke conditie heeft meer aandacht nodig?’) stopt elke deelnemer anoniem een of meerdere knikkers in de zakjes naar keuze. Doordat iedere deelnemer zijn knikkers verdeelt, wordt op groepsniveau duidelijk welke conditie het beste is verzorgd en welke extra aandacht nodig hebben. Wikken of Wegen heeft als belangrijkste doel te agenderen: het biedt een opening voor het verdere gesprek en vormt de start van een ‘veranderagenda’ voor de samenwerking.Creatief aan de slag met een gezamenlijke ambitie
Wat is nodig om een samenwerking te laten slagen? Een gedeelde ambitie die inspireert en mobiliseert! Mensen gaan pas samenwerken wanneer zij geloven dat de samenwerking echt meerwaarde oplevert voor de doelgroep, de eigen organisatie en zichzelf. In de gedeelde ambitie moeten alle betrokkenen zich herkennen.
De kracht van het Metaforenspel zit hem in de creatieve benadering. Het spel helpt om een bestaande ambitie inspirerender en meer gedeeld te maken. Deelnemers gaan met behulp van metaforen op zoek naar woorden en beelden die kenmerkend zijn voor hun ambitie. In groepen kiezen zij een metafoor (bijvoorbeeld auto, vakantie, dier, gerecht) en geven antwoord op de vraag: ‘als onze ambitie een – bijvoorbeeld – auto zou zijn, wat voor soort auto is het dan en waarom?’ Wanneer alle groepen hun metaforen presenteren, zul je merken dat er bepaalde rode draden zijn die kenmerkend zijn voor de samenwerking en de ambitie. Het spel leidt daarmee tot het verrijken en aanscherpen van de bestaande ambitie.
Door Félice de Charro, Esther Klaster, Christèle Warmerdam en Ruben van Wendel de Joode. De auteurs van Spelen met Samenwerken.
