Recensie: IK2 Trainingsboek voor coaches en docenten

IK2 beschrijft de werking van een specifiek deel van onze hersenen – ons executive brein – dat je nodig hebt om in onze hedendaagse, snel veranderende wereld op lange termijn succesvol te zijn. Het executive brein helpt je bij het stellen en behalen van doelen. Kennis over hoe onze hersenen werken is echter niet voldoende om je gedrag ook daadwerkelijk te veranderen. Daarom staat IK2 vol met oefeningen die de zelfreflectie en het succesvol handelen bevorderen. Persoonlijk oefenprogramma Het beschreven EFFECT-programma wordt veel ingezet door coaches en docenten. Sitskoorn kreeg vanuit deze beide doelgroepen de vraag of de inzichten en oefeningen zijn te personaliseren voor een individuele cliënt of student, zodanig dat het effect van de training wordt vergroot. Het antwoord is: ja. Daarom schreef Sitskoorn dit trainingsboek waarin ze uitlegt hoe je als coach of docent de oefeningen meer op maat kunt maken van een cliënt of student. Het trainingsboek beschrijft sessies die overeenkomen met de hoofdstukken uit IK2. Het kan samen worden ingezet met het ook net verschenen werkschrift, waarin de gecoachte de testen en oefeningen uitwerkt en de voortgang en planning bijhoudt. Waarom moet je trainen? Hoe beter je je executive brein (de wetenschappelijke benaming is prefrontale hersenschors) ontwikkelt, hoe makkelijker het is om allerlei prikkels te weerstaan, doelen te stellen voor de lange termijn en hoe beter je in staat bent jezelf aan te passen aan veranderende omstandigheden. Het executive brein wordt namelijk gerelateerd aan vaardigheden als je kunnen aanpassen aan verandering, plannen, leren van feedback, out-of-the-box denken, visie, complexe beslissingen nemen, prosociaal gedrag vertonen, je gemotiveerd voelen en je emoties kunnen controleren. Deze vaardigheden zijn heel belangrijk in de hedendaagse VUCA-wereld (wat staat voor Volatile, Uncertain, Complex en Ambiguous). Een wereld die wordt gedomineerd door snelle media, voortdurende verandering, veel te veel berichtgeving om te kunnen verwerken en daardoor vaak complex lijkende beslissingen. Het is dan ook niet vreemd dat veel mensen het gevoel hebben dat ze een speelbal zijn van de omstandigheden. Ze realiseren zich niet of onvoldoende dat ze daar zelf wat aan kunnen doen. Je kunt namelijk heel goed leren om prikkels gericht op ‘korte termijn fijn, lange termijn pijn’ te reguleren. De prikkels zijn vaak zo dominant omdat de oudste delen van ons brein nog zijn ingesteld op het zo snel mogelijk vervullen van doelen die miljoenen jaren geleden nodig waren om te overleven: vet en koolhydraatrijk eten, bezit, status en seks. Veel later in de evolutie heeft onze prefrontale hersenschors zich ontwikkeld. Het is gericht op de langere termijn en kan de kortere termijn-krachten overrulen. Het lastige is echter dat de wetmatigheden uit de oudere delen van ons brein zich nog steeds laten gelden en vaak sterker sturend zijn voor ons gedrag dan de mogelijkheden van ons executive brein. En dat blijft zo, tenzij je je executive brein traint. Voor wie? Net zoals voor spieren of uithoudingsvermogen geldt ook voor je hersenen dat je ze gericht moet trainen als je het functioneren ervan wilt verbeteren. De in IK2 beschreven EFFECT-methode is een generiek trainingsprogramma voor iedereen die beter wil worden in de hierboven genoemde vaardigheden. Het IK2 Trainingsboek voor coaches en docenten – en het IK2 Werkschrift fungeren als leidraad hoe een coach of docent deze generieke trainingen kan afstemmen op maat van een gecoachte of student. Zo wordt het rendement van de coaching of training nog groter en zullen cliënten en studenten nog sneller het gevoel hebben dat ze controle krijgen over hun voelen, denken en doen. Margriet Sitskoorn is hoogleraar Klinische Neuropsychologie aan Tilburg University. Haar onderzoek richt zich op de relatie tussen hersenen en gedrag, en spitst zich toe op hoe gedrag en omgeving invloed op de hersenen uitoefenen en hoe men op deze manier de emoties, vaardigheden en het gedrag van gezonde mensen en patiënten kan beïnvloeden. Ze is de auteur van IK2, IK2 Trainingsboek voor coaches en docenten en IK2 werkschrift. Bron: Managementboek.nl