Van elk team is een topteam te maken, als je als manager of coach maar de juiste omstandigheden weet te creëren. Dat stelt Santi Freixa, voormalig tophockeyer die als assistent-bondscoach van het Nederlands team werkte en nu bij EIFFEL werkt als verandermanager.
Een team is een topteam volgens Freixa als het twee dingen doet: topprestaties behalen en top functioneren. ‘Dat zijn bijna twee parallellen’, zegt hij, ‘Een team definieert eerst de bestemming en de richting en zorgt dan dat het zo goed functioneert dat die bestemming bereikt kan worden. Je hebt als team niet 100% controle over alle factoren. Je wilt als team de kans vergroten om je doel te bereiken. Een goed functionerend team heeft meer kansen om te bereiken wat ze als doel hebben gesteld. Een slecht functionerend team kan het doel misschien per toeval bereiken, maar heeft veel minder kans om het te bereiken.’‘Geloof er in’
Je ziet vaak dat er bij winnende teams een soort onwankelbaar geloof in de overwinning ontstaat. En dat geloof is erg belangrijk, zegt Freixa, die ook spreekt op het Event Topteam in 1 dag. ‘Geloof in wat je wilt bereiken is belangrijk. Maar dat is afhankelijk van korte termijn resultaten, kleine successen die aangeven dat je in de race blijft. Daarnaast gaat het om de motivatie om het geloof te behouden, ook als de resultaten tegenvallen. Want op het moment dat je er in gelooft, dan begint de strijd pas. En in de strijd worden teams of organisaties kleiner of groter ten opzichte van de concurrentie. Hoe groter je wordt, hoe kleiner je concurrentie wordt. En op het moment dat jouw geloof in de wedstrijd in tact blijft, dan krijgt jouw de tegenstander daar last van. Als jouw doel eerste worden is en, je gelooft daarin, dat heeft jouw houding invloed op je concurrenten.’‘Samenstellen topteam complex’
Train en geef feedback
Trainen en oefenen is van belang bij topteams. En daar valt nog wel een wereld te winnen bij veel organisaties denkt de winnaar van Olympisch zilver met het Spaanse hockeyteam: ‘Een top-performance team is ook het team dat het best traint. Het gaat dan niet alleen om uren maken, maar ook om de inhoudelijke training. Bijvoorbeeld in hockey: als je weet dat je tegenstander graag in kleine ruimtes speelt en je traint daar niet op, dan is de training niet goed geweest voor de prestatie. Maar het gaat ook om mindset. Je kunt de goede stof trainen, maar met de verkeerde mindset haal je nog niet eruit wat er in zit. Je moet trainen met de mindset om de wedstrijd te winnen. Wat enorm helpt daarbij is feedback. Je moet eruit halen wat goed gaat en wat minder goed gaat. Feedback is daarbij geen doel, maar het is een middel. Feedback kan objectieve feedback zijn, bijvoorbeeld dat iets wordt gefilmd, zodat je precies wat je doet, of afspraken in het veld werden nagekomen. Maar de feedback kan ook subjectief zijn, bijvoorbeeld een teamgenoot die zegt dat je niet scherp was. De coach is degene die zorgt voor een sfeer waarin de feedback gegeven kan worden.’Ruimte om te groeien
Freixa vervolgt: ‘Als je wilt weten hoe een team ervoor staat, moet je kijken naar de reactie als er iets fout gaat. Je ziet dan hoe het team communiceert, maar je ziet ook of ze degene die de fout maakte weer gaan vertrouwen. Een goed functionerend team blijft ondanks fouten in elkaar geloven. Zonder fouten kun je niet groeien, dus als coach en manager moet je de sfeer creëren dat het veilig is om een fout te maken, zodat de fouten worden omgezet in veerkracht om het beter te doen. Er moet ruimte zijn om te groeien.’ Bij veel organisaties is die ruimte niet aanwezig, daar draait het om werken en presteren. En dat is niet altijd goed, denkt Freixa: ‘Dan moet je naar binnen kijken en jezelf de vraag stellen of je daar wel wilt zijn. En als je er wilt zijn, wat er dan moet veranderen. Maar soms kun je de situatie niet veranderen dan moet je naar jezelf kijken en je afvragen of je wilt veranderen. En als het antwoord nee is, dan moet je het zelf weten, maar dan ben je wel slachtoffer van je eigen keuzes.’
Allblacks en Spanje
Maar wat is dan het team waardoor Freixa zelf geïnspireerd wordt? Hij antwoordt zonder aarzelen: ‘De Allblacks (het rugbyteam van Nieuw-Zeeland – red.). Die hebben het hele pakket van alles. Ze zijn innovators van het spel. Ze kijken naar de kwaliteiten van de speler, en naar de waarden die ze nastreven. Het is misschien wel het beste functionerende team ever. Het beste team, waarin ikzelf heb gespeeld is het team van Spanje, waarmee we de zilveren Olympische mediale wonnen.’- Wil je Santi Freixa live meemaken? Kom dan naar het event Topteam in 1 dag >>>
