Innoveren in de zorg is niet eenvoudig. Van belang is het onderscheid tussen een technologische en een sociale innovatie. De techniek is vaak niet het probleem, de implementatie van een nieuwe, innovatieve aanpak vaak des te meer.
Uit de Nederlandse Innovatiemonitor blijkt dat het innovatiesucces in Nederland voor een kwart uit technologische innovaties bestaat en voor driekwart uit sociale innovaties. Technologische innovatie houdt onder andere in de installatie en configuratie van een e-health-toepassing, de koppeling met andere systemen en het aanmaken van accounts. Sociale innovatie gaat over het daadwerkelijk gebruik van de technologische innovatie. Hierbij gaat het om ondersteuning op houding, overtuigingen, gedrag, gewoonten, vaardigheden en werkprocessen. De combinatie van technologie en organisatie zorgt voor een succesvolle verandering, waarbij organisatie – sociale innovatie dus – de grootste rol speelt. Het resultaat is uiteindelijk betere zorg.Sociale zorginnovatie: signalen oppikken
Technologische innovaties hebben acceptatie en actieve support nodig van de zorgorganisatie(s) waarin ze geïmplementeerd worden. Er dient een behoefte te zijn om de technologische innovatie toe te passen. Dat vereist aanpassingen aan de bestaande werkwijzen. Dit is vaak het meest ongrijpbare aspect van innoveren in de zorg, maar heeft tegelijkertijd de grootste impact.Bij sociale innovatie staat de behoefte van patiënten of medewerkers centraal, waardoor zij de innovatie makkelijker accepteren.Sociale innovaties zorgen ervoor dat signalen die worden opgepikt vanuit de praktijk – een bepaalde behoefte bij de patiënten of medewerkers – serieus worden genomen. Alleen dan kan een innovatie succesvol worden geïmplementeerd.
Behoefte van patiënt centraal
Bij sociale innovatie staat de behoefte van patiënten of medewerkers centraal, waardoor zij de innovatie makkelijker accepteren. Door hen te ondersteunen waar het nodig is, kun je de urgentie en meerwaarde voor hen sterker onderbouwen. Op die manier verbetert de zorg en heeft de innovatie de impact die je voor ogen hebt.Lees ook deze best practice van innovatie in de zorg:
HagaInnovatieLab: innovatie in het hart van het ziekenhuis
E-health: 4 aanbevelingen
Uit de e-Healthmonitor 2018 blijkt dat er nog maar weinig gebruik wordt gemaakt van e-healthtoepassingen. E-health zou een rol kunnen spelen bij het omgaan met veel zorgproblemen, denk aan vergrijzing, een toename van het aantal mensen met een chronische aandoening, personeelstekorten en complexere problematiek. Om duurzaam en doelgericht gebruik van e-health bij zorgverleners en zorggebruikers te stimuleren, doen Nictiz en het Nivel een aantal aanbevelingen. Beleidsmakers kunnen deze aanbevelingen gebruiken voor het ontwikkelen van nieuw beleid. Belangengroepen kunnen de aanbevelingen gebruiken in de communicatie met hun achterban en bij het prioriteren van hun activiteiten.
- Zet e-health in vanuit een heldere visie en een helder beleid. Zorg ervoor dat visie en beleid bekend zijn onder medewerkers.
- Faciliteer zorgverleners in het aanbieden en gebruiken van e-health. Een zorgverlener moet weten welke mogelijkheden voor e-health er op de markt zijn en hoe deze kunnen worden ingezet.
- Faciliteer zorggebruikers in het gebruiken van e-health. Ondersteun hen bijvoorbeeld bij het ontwikkelen van digitale vaardigheden en zorg voor begrijpelijke handleidingen.
- Stel een onderzoeksagenda op voor onderzoeksorganisaties en faculteiten met een overzicht van de kennis die nodig is en met de onderwerpen die moeten worden onderzocht.
