In een groot deel van de wat gedateerde literatuur wordt aangegeven dat succesvolle ondernemingen – ondernemingen die voortdurend winst maken en meer dan gemiddelde inkomsten weten te boeken – moeten voldoen aan ten minste een aantal van de volgende goed omschreven voorwaarden:
1. hoge entreebarrières voor nieuwe toetreders;
2. onvervangbare producten;
3. bezitten van een groot marktaandeel;
4. geringe onderhandelingsmacht van afnemers;
5. geringe onderhandelingsmacht van toeleveranciers;
6. grote rivaliteit tussen concurrenten (in plaats van met jouw organisatie).
Het is echter zeer opmerkelijk dat de meest succesvolle Amerikaanse ondernemingen – en ik vermoed dat dit in Europa en dus Nederland niet veel anders zal zijn – in de afgelopen dertig jaar geen van deze concurrentievoordelen hebben genoten. Van de best presterende ondernemingen van de laatste drie decennia – die wat financiële resultaten betreft de concurrentie letterlijk hebben weggevaagd – voldeed geen van allen zelfs ook maar aan een van de eerdergenoemde succesvoorwaarden.
Apple, in 1998 nog op een haar na failliet, is een van de vijf waardevolste bedrijven ter wereld en is meer waard dan Microsoft. Apple betrad een markt die gedomineerd werd door gevestigde en zeer concurrerende bedrijven als Microsoft, Motorola, Nokia, IBM en Dell.
Hetzelfde geldt voor animatiestudio Pixar, die een markt betrad die sinds tijden gedomineerd werd door Disney. In de minder dan dertig jaar dat het bedrijf bestaat produceerde het elf hitfilms uit elf pogingen. Ongehoord voor deze bedrijfstak. Iedere film die Pixar maakt is genomineerd voor een Oscar, en Pixar won deze onderscheiding ongeveer drie op de vier keer.
Cameron en Quinn, maar ook wetenschappers als Taris en Kristof-Brown geven aan dat juist de fit met de organisatie, haar cultuur en haar stijl van leiding geven bepalend blijken voor duurzame prestaties. Organisaties met een sterke cultuur en medewerkers die daarbij passen zullen overleven, aldus deze wetenschappers.
Fit met organisatie en organisatiecultuur
Maar hoe belangrijk is een goede fit met de organisatie en de organisatiecultuur nu echt? In welke mate is een goede fit met de direct leidinggevende van belang voor het presteren van professionals? Onder organisatiecultuur werd in dit onderzoek verstaan: de verzameling van normen, waarden en gedragsuitingen die gedeeld worden door de leden van de organisatie en de leden aan elkaar en aan de organisatie bindt.
‘Culture drives great results.’ Jack Welch, ex-CEO van General Electric (1935)
Het bewerkstelligen en handhaven van een prestatiecultuur met de juiste uitgangspunten, normen en waarden zijn cruciaal voor duurzaam presteren, zo blijkt telkenmale weer uit onderzoeken. Volgens wetenschappers Cameron en Quinn betreffen deze aspecten zelfs het belangrijkste onderwerp voor het slagen of falen van elke organisatie. Zonder passende cultuur, die door elke aangenomen medewerker wordt omarmd en daardoor wordt versterkt, zal de effectiviteit van werken binnen een organisatie snel verminderen en zal de organisatie daar uiteindelijk aan ten onder gaan.
Ook de uitkomsten van dit onderzoek (zie het boek: De kunst van duurzaam presteren) onderstrepen deze stelling. Het overallconcept organisatiefit (fit met cultuur en leidinggevende) liet een zeer sterke en significante correlatie met prestaties zien. Uit de uitkomsten van dit onderzoek bleek niet dat specifiek een fit met de organisatiecultuur het belangrijkste prestatiecriterium is: een goede fit met de leidinggevende scoorde een stuk hoger als prestatievoorspeller.
Niet zozeer de organisatiecultuur op zichzelf, als wel de wijze waarop een team wordt gemanaged door de direct leidinggevende blijkt van grote invloed voor duurzame prestaties. Mensen kiezen, presteren én vertrekken voor mensen, zo lijkt het. Een goede klik met de leidinggevende lijkt onontbeerlijk voor duurzaam presteren.
Andere relevante artikelen:
Geef een reactie