Met lef en loslaten. Met aandacht en kleine stappen. Maar vooral: met glasheldere doelen voor ogen. Zó bestuur je een wendbare organisatie in deze turbulente wereld. Waren we daar als leiders uit zorg, onderwijs, bedrijfsleven en overheid nog niet van doordrongen, dan ontdekken we het nu, deze 18e mei in het Jaarbeurs MediaPlaza: het is de hoogste tijd om de gebaande paden te verlaten en vooral te gaan doén.
Wat zo’n dag buiten de hectiek al niet oplevert: een bak vol praktische aansporingen van vijf bevlogen experts, kruisbestuiving van leiders onder elkaar. En: ‘een confronterend kijkje in de spiegel’, benadrukt een deelnemer al tijdens de koffiepauze. ‘Sinds het opzwepende betoog van de eerste spreker ben ik aan het bedenken wat míjn “1 procent” wordt morgen op kantoor. Hoe ga ik mezelf verbeteren en laat ik collega’s daarvan profiteren?’Kleine stappen
Want dát is volgens high performance deskundige Paul Rulkens een essentiële bouwsteen voor je succes als leider: dat je begint bij je eigen bijdrage. ‘Het minimale gedrag dat je als leider laat zien is het maximale gedrag dat je van anderen kunt verwachten. Beter worden is niet een grote sprong voorwaarts; het zijn de kleine stappen die het ‘m doen. Verbeter jij zelf dagelijks 1 procent dan ben je 2 keer zo goed na 70 dagen.’Maak keuzes
Dertig seconden-check
Dat begint bij eensgezindheid over de richting. En daar geeft Paul (auteur van Uitstekend) graag een oefening voor mee: schrijf in 30 seconden je top 3-doelen op. ‘Door de tijdsdruk activeer je namelijk het onderbewuste in je brein; dáár ben je gefocust. Weet wel dat deze check moed vraagt. Want blijken de doelen binnen het team uiteen te lopen, dan is het tijd voor De Lastige Conversatie: wat proberen we nu eigenlijk te bereiken met elkaar?’Hoger doel
Is dat hoge woord eruit en staan de neuzen dezelfde kant op, dan pas kun je met elkaar duurzaam gaan presteren. Ook Bas Kodden (leiderschapscoach en Nyenrode-docent, en auteur van De kunst van duurzaam presteren) is daar stellig over: ‘Kijk maar eens naar U2 – hoe flikt die band het toch om zich al 30 jaar te vernieuwen? Door alles wat ze maken op te hangen aan de reden van hun bestaan: de wereld verbeteren. Dat doel hebben de bandleden ooit met elkaar bepaald en geeft hen de energie om er met z’n allen tegenaan te blijven gaan.’
Wat is jouw reflex?
Met zijn talrijke voorbeelden uit sport, film en organisatieland – en geflankeerd door de gevoelige nummers van muzikant Erwin Nyhoff – spoort Bas de zaal aan om onze leidersrol eens goed onder de loep te nemen. Immers: nu leidinggeven is echt andere koek dan vroeger. ‘De turbulentie in de wereld zet aan tot angst en onzekerheid, waarmee de drang van leiders toeneemt om grip te houden en rigide structuren op te tuigen. Welk effect heeft dat op medewerkers, denken jullie? Hun autonomie en bevlogenheid nemen af. Terwijl je díe in deze intense tijden juist zo nodig hebt om wendbaar te kunnen zijn.’Laat los en blijf bevlogen
Biedt professionals daarom heldere kaders, is Bas’ advies. En laat vervolgens los. ‘Een goed team draait op energie, eigenaarschap, verbondenheid. Het is jouw taak als leider om die te stimuleren. Door coaching, door inspiratie, óók van jezelf. Je houdt mensen scherp als jij ook bevlogen bent en blijft.’Aansteken
Leiden anno nu begint dus bij jezelf, zo lijkt de afdronk van het ochtendprogramma. Een organisatieadviseur, tijdens de lunch: ‘Paul en Bas bevestigen het met cijfers en onderzoeken, maar zelf ervaar ik ook hoezeer je eigen ontwikkeling uitstraalt op je omgeving. Zo start ik de dag tegenwoordig met ademhalingsoefeningen en een koude douche, volgens de methode van Iceman Wim Hof. Het lijkt zo’n minimale inspanning, maar ik ben er echt door opgekikkerd en presteer beter. En daar steek ik mijn collega’s en klanten ook mee aan.’Opluchting
Een leidinggevende bij de overheid is vooral geraakt door een oefening van Paul. Die van ‘eet uw kikker’: begin de dag met het meest lastige. Ze is vastbesloten die de volgende dag meteen in haar teamoverleg te introduceren. ‘We zijn zo geneigd om alles te bespreken, behalve dat ene heikele punt: waar gaan we heen? Nu ga ik voorstellen om daar juist mee te beginnen. Zodat we daarna ook echt stappen kunnen maken. Dat lijkt me zo’n opluchting!’Hoezo?
Wat is nu echt belangrijk?
Kims stellige overtuiging: het kan altijd slimmer en anders. En, nieuwsgierig als ze is naar nieuwe wegen, neemt ze ook zelf graag de proef op de som. Besloot ze in een vorige baan als ambtenaar spontaan haar inbox vaarwel te zeggen om op andere manieren te communiceren, momenteel experimenteert ze samen met een stel collega’s met een 6-urige werkdag. ‘Dat is wennen, maar het levert nu al veel op. Door het gewoon te doen, raak ik bewust van wat nu écht belangrijk is in mijn werk.’Piratenspirit
Al testend en lerend, heeft Kim er haar vak van gemaakt om niet alleen zichzelf, maar ook talloze organisaties klaar te stomen voor de toekomst. Haar tips: stop met intern gedoe. Denk groot, begin klein. Schrijf geen plannen. En ook belangrijk: maak het leuk. ‘Koppel er bijvoorbeeld een spelelement aan. Wie wint nu niet graag een prijs? Dat zijn heus niet alleen kinderen hoor!’ Goed beschouwd, vraagt innoveren om een piratenspirit, besluit Kim. ‘En wie heeft dat rebelse nou niet in zich, al zit het diep verstopt?’Open, ondernemend en gelijk
Iedereen een kantoorsleutel, iedereen impact
Het bedrijf hanteert daarbij de regels van ‘holocratie’, een organisatiebesturingssysteem dat ervan uitgaat dat vakmensen optimaal bijdragen als zij daartoe de ruimte en verantwoordelijkheid krijgen. Alles bij Voys is dan ook transparant. Mark: ‘De dag dat je bij ons binnenkomt krijg je een sleutel van kantoor en toegang tot alles wat we hebben: de omzetcijfers per dag, hoeveel nieuwe klanten we hebben aangesloten, alles. Zo beschikken we allemaal continu over de juiste informatie om impact te hebben.’Glimlach-test
En ja, die impact – hoe groot of klein ook -, is dat niet wat ons uiteindelijk voortstuwt in werk en leven? Dat we kunnen bijdragen aan het grotere geheel en daarmee van waarde zijn? Volgens slotspreker en schrijver Jaap Bressers kunnen we allemaal het verschil maken, ‘zo lang je maar op je plek zit’. En dat check je vrij makkelijk, namelijk met de Glimlach-test: ‘Als je praat over wat je doet en je glimlacht, dan zit je goed.’Verschil maken
