De eerste ontwikkelingsdimensie van visionair vermogen is het vermogen om veranderingen tijdig te herkennen. Onze hersenen filteren informatie, waardoor je je aandacht op bepaalde dingen kunt richten. Als een achtergrondgeluid (bijvoorbeeld het geluid van het verkeer) in iets anders verandert (piepende banden), trekt het je aandacht.
In de dagelijkse stortvloed van informatie die we over ons heen krijgen, zijn, waar het toekomstige veranderingen aangaat, de meeste ‘geluiden’ alleen maar ruis – maar soms betekent een geluid wel degelijk iets. Soms is deze ruis een vroeg teken van een verandering die wellicht een substantiële mogelijkheid zou kunnen creëren, en zou je hier maar al te graag als een van de eersten bij willen zijn. Bij het ontwikkelen van visionair vermogen speelt het verbeteren van je vermogen om dit soort signalen eerder dan anderen te herkennen, aanvaarden en begrijpen een belangrijke rol.Herkennen en anticiperen
Dat is wat Malcolm McLean deed op die dag in 1937. Hij aanschouwde het tafereel, herkende het signaal en begreep de potentiële impact, toen hij inzag dat goederenvervoer op een veel efficiëntere manier zou kunnen gebeuren. Het is wat Ingvar Kamprad, de oprichter van IKEA, deed toen hij inzag dat de meubelindustrie niet voldeed aan de behoeften van een grote groep consumenten. Dit vermogen om op veranderingen te anticiperen en ze tijdig te herkennen was een van de eerste dingen die Alan Mulally nastreefde toen hij in 2006 CEO van Ford werd en het bedrijf voor een faillissement behoedde. ‘Het eerste wat een leider doet, is voor verbindingen tussen het bedrijf en de wereld daarbuiten zorgen, aldus Mulally. Om dit proces van context scanning te institutionaliseren, zorgde hij ervoor dat het een belangrijk onderdeel werd van de senior leiderschapsroutine:‘We hebben iedere week een Business Plan Review meeting. Ons voltallige global leadership team, iedere executive, iedere functionele leider, is hierbij aanwezig, op afstand of fysiek. We bespreken het mondiale ondernemingsklimaat op dat moment – dingen zoals de economie, de energie- en technologiesectoren, de internationale arbeidsmarkt, betrekkingen tussen overheden, demografische trends, wat onze concurrentie aan het doen is, hoe het met onze klant gaat. […] Dan gaan we een stap verder en bespreken we hoe deze trends zich zouden kunnen ontwikkelen. Vooruitkijken is van cruciaal belang. We bespreken niet alleen dat wat onze klanten op dit moment belangrijk vinden. We bespreken de factoren in de wereld die gaan beïnvloeden wat onze klanten in de toekomst belangrijk zullen vinden.’
Afstemming op signalen
De mogelijkheden die inherent zijn aan vroege signalen wijken af van de conventionele wijsheid en ze worden alleen opgepikt door mensen die zijn afgestemd op zulke signalen. Soms is het een kwestie van geluk, maar om deze cruciale informatie vroeg op te pikken moet je er vooral voor openstaan, je moet mentaal gereed zijn om te begrijpen wat zo’n verandering zou kunnen betekenen én mentaal gereed zijn om deze verandering om te zetten in een kans voor jezelf en je organisatie. Misschien besluit je wel dat dit niet het juiste moment is en kies je ervoor om de kans niet aan te grijpen. Die keuze heb je echter alleen als je veranderingen tijdig kunt herkennen; degenen die dat niet kunnen, zijn zich daar niet eens van bewust. Om de druk er een beetje af te halen: tijdig herkennen betekent niet als eerste uitvinden. Je wilt een van de eersten zijn om het teken van verandering op te merken, te benutten, in je toekomstvisie op te nemen en er wellicht mogelijkheden mee te creëren. Jeff Bezos (Amazon.com), Michael Dell (Dell Computers) en Larry Page (Google) hebben geen van allen het internet uitgevonden, of de detailhandel, of verkoop op afstand, of zoekmachines. Maar ze waren wel bij de eersten die de mogelijkheden ervan inzagen. Dat was meer dan gewoon geluk (al heeft geluk er ook altijd wel iets mee te maken); doordat ze openstonden voor vroege signalen, konden ze onzekerheid omarmen en een kans benutten. Trouwens, Malcolm McLeans vroege inzicht over containerisatie was ook niet helemaal nieuw. In 1929 bestond er al een vergelijkbaar systeem van vrachtcontainers tussen New York en Cuba. Goederenwagons werden gebruikt om vrachten aan boord van schepen te brengen; bij aankomst werden de wagons dan weer op een locomotief aangesloten. Ook was het bij rederijen niet ongebruikelijk om grote kisten van vergelijkbaar formaat op elkaar te stapelen aan boord. Er was gewoon iemand als McLean voor nodig om deze mogelijkheid in te zien en de juiste verbindingen te leggen. Bron: Anticipeer Door: Rob-Jan de Jong
