De nieuwe routes naar topfuncties

Tegenwoordig worden er andere eisen gesteld aan topmanagementfuncties dan vroeger. Door globalisering, automatisering en toenemende concurrentie zijn organisaties flexibeler en complexer geworden wat ander leiderschap vereist. Wat zijn de belangrijkste criteria waaraan topmanagers moeten voldoen?

De trends verschillen per type functie, land, bedrijfstak en organisatie. Er is dus geen standaardoplossing voor de loopbaanplanning van topmanagers. Wel heeft onderzoek van Executive Search-firma Heidrick & Struggles duidelijke aanwijzingen opgeleverd. De onderzoekers Boris Groysberg (associate professor business administration Harvard), Kevin Kelly (CEO Heidrick & Struggles) en Bryan MacDonald (vennoot Heidrick & Struggles) hebben veel topmanagers geïnterviewd over de eisen die gesteld worden aan hun functies – gisteren, vandaag en morgen. Dit om hun analyse te toetsen die zij aan de hand van honderden profielen voor topfuncties hadden vastgesteld die de afgelopen tien jaar zijn opgesteld bij Heidrick & Struggles. Zij letten daarbij vooral op thema’s in functieomschrijvingen en het belang van de uiteenlopende gevraagde vaardigheden (‘vereist’ of ‘bij voorkeur’). De gegevens zijn uitgezet op een tijdsbalk voor de afgelopen tien jaar, daarna per bedrijfstak en ook geografisch. Aan functiespecialisten bij executive search-firma’s is tot slot gevraagd welke eisen er volgens hen in de toekomst worden gesteld voor die banen. Het onderzoek leverde één opvallende constante op: voor iemand die eenmaal is doorgedrongen tot het topmanagement zijn technische of functiespecifieke kennis veel minder belangrijk dan leidinggevende vaardigheden en een goed inzicht in de kritieke succesfactoren van de onderneming. De vaardigheden die iemand naar de top brengen, zijn niet langer afdoende zodra men die top heeft bereikt. Managers op directieniveau hebben tegenwoordig meer gemeen met andere managers op het hoogste niveau dan met de mensen in de taakgebieden die zij direct aansturen. De nieuwe eisen aan… CFO

• Ervaring die aansluit bij actueel behoefte van de onderneming
• Minder nadruk op boekhoudkundige vaardigheden, meer op strategisch denkniveau
• Verband kunnen leggen tussen accounting, strategie en nieuwe business modellen
• Inzicht in risico en verband met prestatievermogen
• Externe gerichtheid met name naar aandeelhouders
• Internationale in plaats van nationale financieringsbenadering

Hoofd Juridische Zaken

• Zakelijk inzicht
• Kan goed omgaan met de board (directie en commissarissen)
• Ervaring in leidinggeven aan interne afdeling juridische zaken
• Kan onderhandelen met regelgevers en toezichthouders
• Beschikt over sterk extern netwerk
• Oog voor kosteneffectieve uitbesteding
• Kennis van nieuwe milieuwetgeving

Directeur Ketenbeheer / Chief Supply Chain Management Officer SCMO

• Verstand van de gehele keten
• Scherp kostenbewustzijn voor interne oplossingen of uitbesteden
• Verstand van technologie, verbetert met CIO interactie met klanten en leveranciers
• Leidinggevende ervaring op business unit-niveau; winstverantwoordelijk leiderschap
• Kan samenwerken met alle business units, ook mondiaal en met ondersteunende organisaties

Directeur Personeel / Chief Human Resource Officer CHRO

• Commercieel ingesteld, weet zich te verkopen aan de rest van de organisatie
• Kan beloning en prestaties inbouwen in bestuurlijke structuren
• Verstand van technologie
• Inzicht in cultuurverschillen en verandermanagement
• Geloofwaardig intern adiviseur voor CEO en bestuur, managet opvolging topfuncties

Chief Executive Officer CEO

• Sterke communicatieve vaardigheden, invoelingsvermogen
• Vermogen vertrouwen op te bouwen zowel intern als extern
• Commercieel inzicht, strategisch denken
• Maatschappelijk verantwoord ondernemer
• Teamspeler, multitasker, stressbestendig, gezag in plaats van hiërarchie

(Bron: B. Groysberg, K. Kelly en B. MacDonald in Holland/Belgium Management Review) Boekentips:

• Perspectieven op Leiderschap
• Risicoleiderschap
• Leadership Agility