De 9 valkuilen van samenwerking

In steeds meer veranderingen wordt ‘samenwerking’ genoemd als essentieel onderdeel van het succes. Vaak blijft het daarbij.

We benoemen samenwerking en gaan weer verder. Stippen het aan en trekken snel weer onze handen er vanaf. Zonde! In dit artikel neemt Daniël Wolfs, auteur van Magic Makers,  je mee langs de negen valkuilen die je tegen kunt komen in samenwerking. Om de kracht van samen veranderen goed te kunnen benutten, is het namelijk belangrijk te zien wat deze valkuilen zijn. Valkuilen waardoor de samenwerking toch niet zo effectief, succesvol of toekomstbestendig verloopt als we hoopten.

1.  Samenwerking wordt onderschat. We staan vaak niet stil bij het feit dat we samenwerken, omdat het zo vanzelfsprekend lijkt. We hebben het dan over de inhoudelijke vraagstukken en onze verschillende meningen daaromtrent, niet over wat het betekent om samen te werken en wat ons daar in bindt.
2. Wederzijdse verwachtingen blijven impliciet. In afwachting van hoe de samenwerking er concreet uit gaat zien, houden we onze kaarten meer dan eens voor de borst. Ja, we maken ze vaak pas expliciet als er gedoe is. En dan heb je geen constructief gesprek meer.
3. We kiezen voor onszelf. Als de gesprekken lastig worden, als de eerste tegenslagen zich aandienen of als het gewenste succes te lang uitblijft, stellen we ons eigen belang voorop. Dan vergeten we ons best te doen voor datgene dat ons bindt.
4. We voeren gesprekken op afstand. We voeren gesprekken over de ander. Gesprekken die een wij-zij-cultuur in de hand werken. Je ontdekt pas hoe je verschillen kunt bundelen als die verschillen elkaar daadwerkelijk ontmoeten – en met elkaar in gesprek gaan.
5. We schrijven onze samenwerking tot stilstand. We stapelen plan op plan op plan. Ja, plannen bieden houvast en geven richting. Maar te veel veel plannen zorgen ervoor dat mensen zich gedwongen voelen om zich te conformeren naar boven, in plaats van samen te bewegen naar voren.
6. We organiseren onze eigen weerstand en verwarring. In iedere samenwerking ontstaan zaken die niet in lijn zijn met hoe we het vooraf hadden bedacht en verwacht omdat we onze eigen weerstand en verwarring organiseren. Dat is niet erg, het is onherroepelijk. Helaas laten we ons verlammen door deze variaties op het ideaal, terwijl iedere situatie handvatten biedt om de samenwerking weer uit de knoop te halen.
7. We willen één verhaal vertellen. ‘We hebben ons eigen verhaal nog niet klaar. Hoe kunnen we dit nu al met medewerkers communiceren? Dat lijkt mij geen goed idee. Dan weten we zeker dat we weerstand opwerpen.’ Om later te ontdekken dat medewerkers sceptisch waren over de verandering door een gebrek aan communicatie. Want één verhaal is geen verhaal. Het verhaal van samenwerking ontstaat door het verbinden van verhalen.
8. We snakken naar succes. Het moet altijd beter. En het gaat altijd goed. We vertellen niet graag over wat er niet goed gaat. Vroeg of laat komen die stemmen wel de schaduw uit en blijkt de samenwerking plots minder toekomstbestendig dan verwacht.
9. Het ligt nooit aan jou (toch wel). Hoe vaak heb je niet de volgende constatering gehoord (of zelf uitgesproken …): ‘Mooie voornemens, hoor. Maar ik moet nog zien of we nu echt dingen gaan veranderen.’ Alsof je de plannen die je met elkaar hebt bedacht uit handen geeft aan de grote boze buitenwereld. Gelukkig maak je zelf ook deel uit van die boze buitenwereld.

Gelukkig is het niet allemaal kommer en kwel. Tegenover deze valkuilen staan negen oplossingen waarmee je samenwerking tot een succes maakt. Je leest ze in het boek Magic makers – de kracht van samen veranderen. Oplossingen uit de praktijk. Geïllustreerd met voorbeelden van mensen die in samenwerking binnen en tussen organisaties tot grootse resultaten in staat zijn. Meer over Magic Makers.