Ziekenhuispatiënten beheren eigen medische informatie

Het fenomeen ziekenhuis raakt uit de tijd. Patiënten gaan hun eigen medische gegevens beheren en beslissen zelf welke medische partijen de data kunnen raadplegen. Artsen zetten gezondheidscoaches in, die online werken. Daardoor wordt aan de stijgende kosten een halt toegeroepen, aldus het Jeroen Bosch Ziekenhuis (JBZ) in Den Bosch, die een duidelijke toekomstvisie heeft.

JBZ zet actief in op digitalisering van de zorg. De zorgaanbieder heeft een eigen patiëntportaal in het leven geroepen, diverse zorgapps ontwikkeld en doet momenteel experimenten met videoconsulten. Het ziekenhuis streeft naar een foutloze data-uitwisseling tussen zorgaanbieder en gebruiker van zorg. Waar komt de focus van het JBZ op digitale innovatie vandaan? Toeval en visie vormen de ingrediënten, laten lid raad van bestuur Marcel Visser en hoofd van de medische ict-afdeling Guido Zonneveld weten. Het JBZ heeft een enerverende tijd achter de rug. Het huidige ziekenhuis is een fusieorganisatie, heeft enkele jaren geleden een nieuw ziekenhuisgebouw betrokken, voerde een EPD in en behaalde accreditatie voor kwaliteit en veiligheid van patiëntenzorg. “We hebben dus een solide basis”, zegt hij.

Informatie elektronisch opvragen en beheren

Dat alles biedt de organisatie de ruimte om aan technologische innovatie te werken. Daarbij is het de bedoeling om patiënten zo veel mogelijk de leiding te geven over hun gezondheid en zorg. Dat sluit aan bij de nieuwe wet, die patiënten vanaf 2020 de mogelijkheid moet geven om informatie elektronisch op te vragen en te beheren. Dat betekent voor het JBZ een uitdaging. Volgens Zonneveld moet namelijk wel een aantal problemen worden opgelost. Zo kunnen veel systemen niet communiceren met andere partijen buiten het ziekenhuis. Bovendien zijn niet alle gegevens voor anderen begrijpelijk. Bovendien dienen voor veel ziektebeelden gegevens van uiteenlopende disciplines en zorgverleners te worden gekoppeld. Verder is veel informatie momenteel niet gestandaardiseerd.

Digitalisering voor de professional

Hoe bereikt het JBZ dan haar digitale doelen? Visser: “Je zult de zorgexperts op hun eigen gebied moeten overtuigen dat digitalisering niet alleen voor de klant, maar ook voor henzelf tal van voordelen biedt.” Als ze die visie delen, dan gaat het balletje rollen. Zo dient technologie een vast element worden van het werk. Digitale communicatie met patiënten is eveneens van groot belang volgens de bestuurder. Hij streeft naar een gezamenlijke toekomstvisie. De meeste medewerkers die aan het ziekenhuis zijn verbonden hebben dezelfde drive. “Er is bijvoorbeeld geen specialist of verpleegkundige die liever met de administratie bezig is dan met patiënten.” De digitale vragenlijst voor patiënten in het patiëntportaal is zo’n duidelijk resultaat. Die is tot stand gekomen door samenwerking tussen medici, verpleegkundigen en cliëntenraad. De patiënt heeft nu de mogelijkheid om de vragen voor het bezoek thuis in te vullen. Dat bespaart tijd in de spreekkamer. Daar komen alleen nog belangrijke zaken aan bod.  Dat een patiëntvriendelijke oplossing die zowel tijd als geld bespaart. De raad van bestuur van het JBZ heeft haar eigen visie op innovatie. Volgens Zonneveld heeft de organisatie twee innovatietrajecten. Het eerste pad is geplande innovatie en scrumtrajecten. Zo heeft het ziekenhuis rond de honderd reguliere innovatieprojecten op de rol. Denk aan capaciteitsmanagement; verbeteringen -meestal digitaal- om de ligduur in te korten, de bezettingsgraad te verhogen en informatie-uitwisseling naar een hoger plan te brengen. Daarnaast werkt men aan incrementele innovatie ofwel ‘intelligent voortmodderen’ via korte, scrum-achtige trajecten van dertig dagen. “Dit doen we onder een aparte financiering, in wisselende samenstellingen en altijd met patiënten.”

App voor zwangere vrouwen

Zo produceerde het ziekenhuis een app voor zwangere vrouwen. Zij hadden de behoefte om buiten normale ziekenhuistijden vragen te kunnen afvuren aan medewerkers die hun zwangerschap betrokken zijn. Dat is nu mogelijk via de app. Het levert gemiddeld één vraag per nacht op. Het feit dat het mogelijk is, geeft vrouwen gemoedsrust. Ook de betrokken medewerkers zijn positief. “Zij beheren de app ’s nachts bij toerbeurt”, aldus Zonneveld.

Medisch dossier in beheer bij Google

Door digitalisering flexibel in te zetten, hoopt het JBZ klaar te zijn voor de komst van nieuwe, datagedreven, spelers op de zorgmarkt, aldus de heren. Zo zouden patiënten in de toekomst een CT-scan kunnen laten maken in het Bossche ziekenhuis om deze vervolgens te laten beoordelen door een gespecialiseerd bedrijf in de VS. Wellicht voelen mensen ervoor om bedrijven als Google of Apple hun medisch dossier te laten beheren en bijvoorbeeld gezondheidsadviezen te geven. Het JBZ werkt samen met andere ziekenhuizen, onder andere binnen het mProve verband om de technologische innovatie verder vorm te geven. Het doel is om patiënten zelf meer betrokken te laten zijn bij gezondheid en de best mogelijke zorg te bieden.